DİJİTAL İLE KLASİĞİN KESİŞİM NOKTASINDA TEFRİKA ROMAN: WATTPAD VE KADIN YAZARLAR

Abstract

Dijitalleşme insan ve toplum hayatının tüm pratik ve alışkanlıklarını değiştirip dönüştüren bir gelişme olarak karşımıza çıkar. Bu dönüşüm, kaçınılmaz olarak insanı ve toplumu işleyen edebi üretimi de etkilemiştir. Klasik dönemde tefrika romanlar matbu yayınlarla (gazete ve dergilerle) okuruyla buluşurken, günümüzde ekranlar vasıtasıyla (dijital platformlarla) okura ulaşmaktadır. 2006 yılında Kanada’da kurulan Wattpad adlı şirket, edebi üretim alanında bu geleneği sürdürerek adından sıkça söz ettirmeyi başarmıştır. Şirket, geleneksel yayıncılığın süzgecine takılan dezavantajlı kesimlerin ürettikleri kurguları, kişisel yayıncılık bağlamında yayımlamalarına olanak sağlamıştır. Böylece platform, kendi web sitesinde de belirttiği gibi geleneksel yayıncılık anlayışının yarattığı cam tavanları ve görünmez duvarları yıkma amacını da sunduğu kişisel yayıncılık hizmetiyle hayata geçirmiştir. Wattpad, dünyada ve Türkiye’de özellikle kadın yazarların görünürlük alanı olarak kabul ettiği bir platformdur. Okuyucuları genel olarak Y ve Z kuşağından olan platformun, görüntülenme süreleri, bilinen birçok sosyal medya mecrasıyla benzerdir. Bu çalışma, yazarların eserlerini paylaşma biçimi ve işlediği temalar bakımından Wattpad’in, klasik döneme ait tefrika roman türüyle benzerliklerini ortaya koymakta ve incelemektedir. Platformun klasik dönemdeki yayın şeklini dijital dönemin şartlarına uygun olarak yeniden üretmesi temel alınarak, Wattpad’i tanımlamak için dijital/e-tefrika roman kavramı ileri sürülmektedir. Jürgen Habermas’ın Söylemsel Kamusal Alan kuramına dayandırılan siyasal tarihteki süreçlerle sanal dünyanın Web 1.0 ile 4.0 arasında kat ettiği aşamalar benzerlik gösterir. Gerçek ile sanal dünyanın tarihsel gelişiminin kesişim noktasında karşımıza roman/tefrika roman ve Wattpad çıkar. Kuramda sunulan tarihsel izlekte, “saray” ile “şehir” arasındaki gerilimden doğan burjuva kamusu kadını dışlarken; edebi kamuda kadınlar, yazar değil okur olarak yoğunluktadır. Kadın okurların, kadın yazarlara dönüşmesi ve görünürlük kazanmaları feminist eleştiri ile birlikte gerçekleşir. Günümüzde de bu görünürlük Wattpad gibi platformlar kullanılarak sürdürülmektedir.