Religion and Identity in the Diaspora: A Qualitative Study on Young Turkish Immigrants in Germany

Abstract

Bu araştırma, Almanya’da yaşayan dördüncü kuşak Müslüman-Türk genç neslin, yerel yaşam açısından deneyimlerinin nasıl olduğunu analiz etmektedir. Gençleri, yerel bağlam içerisinde anlamayı hedeflemekte ve bu sayede dördüncü kuşağın sosyo-psiko-dini yaşam sürecini tespit etmeye çalışmaktadır. Bu amaçla çalışmada kültürel kimlikler alanında yaşanan sorunların, genç göçmenlerin inançları, kültürel değerleri, dinî tutum ve davranışları üzerindeki etkilerini ortaya koymak, göçün yol açtığı değişim ve dönüşümler çerçevesinde oluşan adaptasyon sorunları ve bunların dinî yaşayış ve kültür alanındaki etkilerini tespit etmek, dördüncü nesil göçmen gençlerin sosyal ilişkilere katılım düzeyi ve ev sahibi toplumla ilişki durumunun gençlerin kimlik ve din algısına etkilerini araştırmak ve dördüncü nesil Müslüman-Türk göçmenlerin, öznel görüşlerini ortaya koymak hedeflenmektedir. Bu araştırmanın deseni, nitel yöntem kullanılarak ‘betimleyici ve yorumlayıcı durum çalışması’ şeklinde tasarlanmıştır. Nitel veriler, Almanya’da 18-25 yaş aralığında, dördüncü nesil kabul edilen 20 katılımcı Müslüman-Türk gençlerle Eylül 2022 ve Ocak 2023 tarihleri arasında yüz yüze görüşülerek elde edilen yapılandırılmış görüşme kayıtlarından oluşmaktadır. Dördüncü nesil genç göçmenlerle yapılan görüşmelerden elde edilen nitel veriler analiz edilmiştir. 1961 yılında başlayan göç ile Almanya’ya gelen öncü nesillerin Alman toplumuna adaptasyonuyla ilgili çalışmalar yapılmış olsa da orada doğmuş ve büyümüş genç bireylerin kendilerini tanımladıkları kimlik aidiyetleri ve din algıları ile ilgili çalışmalar kısıtlıdır. Bu bağlamda bu makalede dördüncü nesil Müslüman-Türk göçmenlerin Almanya’da özel ve sosyal yaşamlarında din ve kimlik algıları üzerine elde edilen bulgulara yer verilmiştir. Araştırma sonucunda Almanya’da yaşayan dördüncü nesil gençlerin, İslam’ı yaşama, dini ve kültürel değerlerini koruma konusunda zorluk çekmekte oldukları sonucuna varılmıştır. Buna rağmen genç neslin, Almanya’da yaşamaktan memnun oldukları ve özellikle bazı gençlerin kendilerini Alman toplumuna adanmış hissettikleri tespit edilmiştir. Ayrıca dördüncü nesil gençlerin kültürel ve dini değerlerini korumaya gayret göstermekte oldukları ve sosyal yaşam alanında her iki topluma da ayak uydurmakta zorluk çekmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle cami ve dini kurumların faaliyetlerine katılmakta olan genç neslin Türkiye ile olan bağlarını korumaya çalıştığı bulgulanmıştır.