Boşanma Sürecindeki Bireylerde Başa Çıkma Stratejileri ve Dinî Başa Çıkma Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Son yıllarda, özellikle modern toplumlarda, resmi bilgilere göre bo-şanma oranlarında ciddi oranda artış yaşandığı dikkatleri çekmekte-dir. Boşanma vakalarındaki söz konusu artış, toplumsal değişim bağlamında değerlendirilmelidir. Birbirinden farklı olmakla birlikte, birbiriyle yakından ilişkili siyasal, kültürel, sosyal ve ekonomik kö-kenli dinamikler toplumsal değişimi hızlandırmıştır. Bu değişimler, toplumda aile ve evlilik ilişkilerine yansımıştır. Örneğin, eşlerin evli-likten beklentileri değişime uğramaya başlamıştır. Eşler arasındaki uyumsuzluğun yine eşler tarafından tolere edilmesi zayıflamıştır. Boşanma gibi çoğu tabu kabul edilen olgulara karşı birey ve toplu-mun verdiği tepkiler değişime uğramıştır. Netice itibarıyla bu ve benzeri gelişmeler son yıllarda boşanma oranlarının yükselmesine zemin hazırlamıştır. Bir süreç olarak boşanma, karşı karşıya kalınan zorluklar ve sıkıntılar nedeniyle bireyler üzerinde yoğun stres ya-ratmaktadır. Boşanma sürecinin yarattığı bu yoğun stres, kişiler üzerinde birbirinden farklı etkiler yaratabilmektedir. Dolayısıyla bi-reyler farklı başa çıkma yolları sergilemektedir. Bazı kimseler yaşa-mında maruz kaldığı yoğun stres durumlarından kendilerini koruya-bilmek, yıpratıcı ve bunaltıcı durumların üstesinden gelebilmek için dine tutunabilmektedir. Boşanma sürecinin yarattığı stres karşısında bireylerin başa çıkma stratejileri bu araştırmanın merkezî problemi-ni oluşturmaktadır. Araştırmada boşanma sürecindeki bireylerin karşı karşıya kaldıkları stresli durumlarla baş etmede kullandıkları stresle başa çıkma stratejileri ve dinî başa çıkma tarzları konu edil-miştir. Bu araştırma metodolojik açıdan nicel yöntemle yapılmış olup, çalışma tarama modelleri arasında yer alan ilişkisel taramaya uygun olarak yürütülmüştür. Araştırma evrenini, Isparta Adliyesi 1. Aile Mahkemesi’ne 2015 yılının 1 Ocak ile 31 Aralık ayları arasında çekişmeli boşanma davası açmış kişiler oluşturmaktadır. Söz konu-su duruma uygun olan ve araştırmaya dahil olmayı kabul eden 54’ü kadın, 51’i erkek toplam 105 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Sözlü onamlarının ardından katılımcılara önce bazı demografik özellikleri hakkında kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Ardından Dinî Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği uygu-lanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre boşanma aşamasındaki birey-lerde; cinsiyet, yaş, eğitim durumu, gelir durumu, kendine yönelik dindarlık algısı değişkenlerinin bireylerin stresle başa çıkma ve dinî başa çıkma tarzlarını etkileyen faktörler olduğu sonucuna ulaşılmış-tır.