Çorum’un Endüstriyel Miras Değerleri

Abstract

Çorum kentinin endüstri tarihini yansıtan, hala kullanılmakta olan, yıkılmış ya da unutulmaya yüz tutmuş mimari ve donanımları bilinir kılmayı amaçlayan bu çalışma ile geleneksel endüstrilerden, sanayileşme ile birlikte kentin kalkınmasında lokomotif görevi üstlenmiş iş kollarına uzanan süreç ele alınmaktadır. Endüstriden turizm metası üretmeye dönüşen bakırcılık ve dericilik sektörüne, başlıca endüstriler olan kiremit üretimi, un üretimi, maden üretimi, makina üretimine, yok olmaya doğru giden tuz üretimine ve çimento sanayinin kentteki yiten temsiliyetine dönük olarak elde edilen bilgiler bir araya getirilmiştir. Söz konusu sektörlerinin en eski işletmelerinin günümüze ulaşan değerleri bu çalışma kapsamında ilk kez tespit edilmiştir. Çorum sanayi geçmişine dair bilinenleri toplamak ve yitmekte olan hafızasını kaydetmek amacıyla söz konusu endüstrilerin önde gelenleri ve emekçileri ile sözlü tarih görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Çorum’daki endüstri miras değerleri, yerel ham maddenin işlenmesine dönük olarak, devlet eliyle ve bölge insanlarının yerli sermaye ile kurup geliştirdiği tesisler olup kent kimliğinin inşasında yapı taşlarıdır. Bir sanayi kenti olarak bilinen Çorum için bu değerlerin bir kısmı yapısal ömürlerini yitirmemiştir ve kent ekonomisinin devindiği önemli konumlarda bulunurlar.