Abstract
Bu araştırmanın amacı ergenlerde öz-kontrol, sosyal medya bağımlılığı ve sosyotelizm arasındaki ilişkileri incelemektir. Ayrıca öz-kontrol ve sosyotelizm arasındaki ilişkide sosyal medya bağımlılığının rolünü içeren aracı modeli test etmektir. Bu araştırmanın bağımsız değişkeni öz-kontrol, bağımlı değişkeni sosyotelizm ve aracı değişkeni sosyal medya bağımlılığıdır. Araştırma 2021-2022 yılları arasında Mersin ve Konya'daki ortaokul ve liselerde öğrenim gören 12-18 yaş arası 623 [320 (%51.4) kız, 303 (%48.6) erkek] ergenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler korelasyon analizi ve aracılık testi ile analiz edilmiştir. Dolaylı etkinin anlamlılığını test etmek için bootstrapping yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öz-kontrol ile sosyotelizm ve sosyal medya bağımlılığı arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulunurken, sosyotelizm ve sosyal medya bağımlılığı arasında pozitif yönlü anlamIı ilişki bulunmuştur. Gerçekleştirilen aracılık testi sonucunda öz-kontrol ve sosyotelizm arasındaki ilişkide sosyal medya bağımlılığı kısmi aracı role sahip olduğu bulunmuştur. Başka bir ifadeyle öz-kontrol hem doğrudan hem de sosyal medya bağımlılığı aracılığıyla sosyotelizmi yordamaktadır. Bulgular, ilgili literatür kapsamında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Reference84 articles.
1. Aktan, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 405-421. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.379886
2. Alexander, C. M. (2012). Facebook usage and academic achievement of high school students: A quantitative analysis, theses and dissertations, Pepperdine University, Malibu.
3. Alkaya, Ö. (2020). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı, umut ve denetim odağı arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
4. Al-Menayes, J. (2015). Social media use, engagement and addiction as predictors of academic performance. International Journal of Psychological Studies. 7(4), 86-94.
5. Al-Saggaf, Y., & O' Donnell, S. B. (2019). Phubbing: perceptions, reasons behind, predictors, and impacts. Human Behavior and Emerging Technologies, 1(2), 132-140. doi: 10.1002/hbe2.137