Affiliation:
1. T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş.
2. MANİSA CELÂL BAYAR ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Bu çalışmada, Türkiye’de banka kredilerinin vergi gelirleri ve çeşitli makroekonomik büyüklükler üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Toplam banka kredileri, bireysel krediler, ticari krediler ve tarımsal kredilerin vergi gelirleri ile ilişkisini ve vergi gelirlerini nasıl etkilediğini incelemektedir. Ampirik analizde, 2004:1-2018:12 döneminde aylık verileri içeren Türkiye’de banka kredilerinin vergi gelirlerine yönelik ne tür etkilerinin olduğu, VAR modeli yöntemi kullanılarak sınanmıştır. Analiz sonuçlarına göre; model 1 incelendiğinde toplam banka kredilerindeki artışa reel efektif döviz kuru (REK) azalış yönünde, faiz oranları ve enflasyon artış yönünde tepki vermiştir. Sanayi üretim endeksi ve toplam vergi gelirlerinin tepkileri ise istatistiksel olarak anlamlı değildir. Model 2’ye bakıldığında bireysel kredilerde meydana gelen artışta enflasyonun azalış olarak, sanayi üretim endeksinin ise yükseliş yönünde tepki verdiği görülmüştür. Faiz oranları, REK ve toplam vergi gelirlerinin bireysel kredilere verilen şoka verdiği tepkilerin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı anlaşılmıştır. Model 3 analizi irdelendiğinde ticari kredilerdeki artışa reel efektif döviz kuru azalış yönünde, faiz oranları ve enflasyon artış yönünde tepki vermiştir. Model 4 incelendiğinde tarımsal kredilerdeki artışa toplam vergi gelirlerinin artış yönünde tepki verdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Böylece banka kredilerinin vergi gelirlerini etkileyen faktörlerden biri olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada banka kredilerinin vergi gelirlerine olumlu katkıları konusunda maliye politikası önerileri sunulmuştur.
Reference53 articles.
1. Ahmed,Q.M. ve Mohammed, S.D.(2010).Determinant of Tax Buoyancy: Empirical Evidence From Devoloping Countries. European Journal of Social Sciences.13(3), 408-414.
2. Akbostancı Özkazanç, E. (2018). Bankacılık Sektörü ve Banka Yönetimi. Para ve Banka. (Sayfa 95-126). Editörler Nilgün Çağlarırmak Uslu, Bilge Kağan Özdemir. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3779, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 2593.
3. Akdoğan, A. (2017). Kamu Maliyesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
4. Amin, A., Nadeem, A.M., Parveen, S., Kamran, M.A. ve Anwar, S.(2014). Factors Affecting Tax Collection in Pakistan: An Empirical Investigation. Journal of Finance and Economics. 2(5), 149-155.
5. Bagliano, F.C. ve Favero, C.A. (1997). Measuring Monetary Policy with VAR Models: an Evaluation. European Economic Review. 42(6), 1069-1112.