Affiliation:
1. GAZİ ÜNİVERSİTESİ, FEN FAKÜLTESİ
2. ANKARA MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Günümüzde ısı enerjisini direkt elektrik enerjisine ve elektrik enerjisini direkt ısıya çevirmek için ilgili yarıiletkenlerin termoelektrik özelliklerinin araştırılması gerekmektedir. Yarıiletken fiziğinin temel araştırmalarından biri olan yarıiletkenlerin termoelektrik özelliklerinin hesaplanması ve buna bağlı bilim dallarının gelişmesi açısından da önem taşımaktadır. Termoelektrik yarıiletkenlerin kullanım alanlarının oldukça fazla olduğu bilinmekte ve kısa sürede daha yaygın alanlarda kullanılabileceği düşünülmektedir. Termoelektrik yarıiletkenlerden yapılan sistemlerin beyaz eşya teknolojisinden uzay teknolojisine kadar geniş bir alanda kullanılmaktadır. Bu sistemlerin araştırılması her geçen gün kapsamlı ve derin bir şekilde devam etmektedir. Burada elde edilen temel bilgilerin günümüzde kullanılan diğer teknolojilere göre daha hızlı bir sürede sanayiye aktarılmakta ve para kazandırmaktadır. Bu nedenle yoğun araştırmalar yarıiletkenlerin termoelektrik özellikleri ve termoelektrik teknolojisi üzerinde yapılmaktadır. Bu makalede P-tip Bi2Te3 yarıiletkenlerin 291-373K sıcaklık aralığındaki termoelektrik parametreleri hesaplanarak incelenmiştir. Bilinen elde edilme yöntemlerinin iki farklı metodu kullanılarak ortaya çıkan iki çeşit P tipi yarıiletkenin elektrik ve ısı iletkenliği, termoemk, Z parametresinin yüksek sıcaklıklardaki değerleri araştırılmış ve teorik bulgularla karşılaştırılmıştır. Ayrıca, yarıiletkenlerin enerji bantlarındaki yasak aralığı elektrik iletkenliğinin sıcaklığa göre değişimini kullanarak ayrı ayrı hesaplanmış ve sonuçlar teori ile kıyaslanmıştır. Hata sınırları içerisinde, elde edilen deneysel sonuçların literatürdeki teorik bilgilerle aynı olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.
Publisher
Gazi Universitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarim ve Teknoloji
Reference17 articles.
1. [1] Ahıska R and et. ‘Thermoelectrıc Characterızatıon Of N-Type (Bi2Te3)Se3 Semıconductors In A Temperature Range 11-373 K’, G.U. Journal of Science 18(3):481-487 (2005)
2. [2] Ahıska R and et.‘ Synthesis and Analyses of Thermoelectric Lead Telluride’ Journal of Materials Science and Engineering B 3 (1) (2013) 32-39
3. [3] Ahıska R and et.‘Phase Content and Thermoelectric Properties of Optimized Thermoelectric Structures Based on the Ag-Pb-Sb-Te System’ Journal Of Electronıc Materıals, Vol. 45, No. 3, 2016,1576-1586
4. [4] Ahıska R and et.‘ Investigation of the Possibilities for Increasing the Thermoelectric Figure of Merit of Nanostructured Materials Based on Bi2Te3–Sb2Te3 Solid Solutions’ Physics of the Solid State, 2012, Vol. 54, No. 11, pp. 2165–2172
5. [5] Bowley A. E, Inst A., Cowles L E J., Williams G J., Goldsmid H J, Inst F, Measurement of the figure of merit of a thermoelectric material Journal of Scientific Instruments, 38: 433-435 (2002)