Affiliation:
1. MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ, UYGULAMALI BİLİMLER FAKÜLTESİ, BİTKİSEL ÜRETİM VE TEKNOLOJİLERİ BÖLÜMÜ
2. GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü
3. MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ, TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
Abstract
Nohut, ülkemizde ekiliş ve üretim bakımından yemeklik tane baklagiller içerisinde ilk sırada yer almaktadır. Araştırmanın amacı, Muş ekolojisinde bazı nohut çeşitlerinin verim, kalite ve bazı agronomik özelliklerini belirlemektir. Çalışma, 2020 ve 2021 yıllarında Muş ilinin yazlık/geç ilkbahar yağışa dayalı koşullarında 16 çeşit ile tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Analiz sonuçlarına göre su alma ve şişme indeksi dışında incelenen tüm özelliklerde çeşitler arasında p≤0,01 seviyesinde önemli farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Tane verimi 78,8-139,8 kg.da-1, anadal sayısı 3,00-4,03 adet.bitki-1, ilk bakla yüksekliği 16,6-21,3 cm, kuru hacim 22,0-33,4 ml, ıslak hacim 56,73-85,96 ml, su alma kapasitesi 0,293-0,460 g.tane-1, şişme kapasitesi 0,345-0,526 ml.tane-1 arasında farklılık göstermiştir. Tane veriminde Aslanbey nohut çeşidinin en ideal çeşit olduğu, Çağatay, Ubet ve Zuhal nohut çeşitlerinin takip eden çeşitler olduğu belirlenmiştir. Botan nohut çeşidi, en yüksek su alma kapasitesi değerine sahip olmakla birlikte incelenen diğer kalite parametrelerinde Botan, Çağatay, Ubet, Aslanbey ve Zuhal nohut çeşitlerinin öne çıkan çeşitler olduğu görülmüştür. Son olarak, çalışmada yer alan çeşitlerin ilk bakla yüksekliğinin 16,6-21,3 cm arasında değişkenlik göstermesi makine ile hasada uygun olduklarını göstermektedir.
Funder
Muş Alparslan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi
Publisher
Anadolu Ege Tarimsal Arastirmalar Enstitusu Dergisi
Reference33 articles.
1. Açıkgöz, N. 1987. Nohut Tarımı, T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, No: 76:21.
2. Adak, M. S. 2021. Yemeklik Baklagiller Ankara Üniversitesi Yayınları 699. Ders Kitabı: 53:102 s.
3. Akdağ, C. ve S. Şehirali. 1994. Bakteri (Rhizobium ciceri) bulaştırma, azot dozları ve ekim sıklığının nohut (Cicer arietinum L.) ‘un bazı bitkisel ve kalite özelliklerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniv. Zir. Fak. Derg. 11:87-100.
4. Avelar, R. I. S., C. A da Costa, D. da SilvaBrandãoJúnior, H. A. Paraíso, W.M. Nascimento. 2018. Production and quality of chickpea seeds in different sowing and harvest periods. Journal of Seed Sci. 40(2):146-155.
5. Aydoğan, A., A. Gürbüz, V. Karagül, N. Aydın. 2009. Yüksek alanlarda kışlık nohut (Cicer arietinum L.) yetiştirme imkanlarının araştırılması. Tarla Bit. Merk. Araş. Enst. Derg. 18(1-2):11-16.