Evaluation of Flood Risk Areas at Micro-Catchment Scale Using Analytical Hierarchy Process

Abstract

Bu araştırmanın amacı; bir üniversite yerleşkesinin bulunduğu mikro havzada taşkın riski taşıyan alanları belirlemek ve çok kriterli karar verme yöntemi kullanarak risk durumunu değerlendirmektir. Araştırmada, taşkın risk derecelerini tahmin etmek için yapılan tüm mekânsal analizler Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamında gerçekleştirilmiştir. Yöntem; akış birikimi, yağış yoğunluğu, jeoloji, arazi örtüsü/kullanımı, eğim, yükseklik ve drenaj ağlarından uzaklık olmak üzere yedi değişkeni içermektedir. Yöntemdeki her bir değişkene farklı ağırlıklar verilmiş olup, bu ağırlıklar Analitik Hiyerarşi Süreci ile hesaplanmıştır. Ağırlık değerlerine göre farklı değişkenlerin kapsadığı bilgiler üstüste çakıştırılmış ve taşkın risk haritası oluşturulmuştur. Sonuçta, Siirt Üniversitesi Kezer Yerleşkesi, taşkın riskinin orta derece olduğu bölgede yer almıştır. Arazi örtüsü/kullanımı dağılımına bakıldığında en riskli alanlar, şehir yapısının yoğun olduğu bölgelerdedir ve %14.02 ile temsil edildiği görülmüştür. En risksiz alanlar ise ormanlık alanlardır ve yüzdelik dağılımda %0.1 oranındadır. Araştırma alanında en yüksek ve yüksek taşkın riski taşıyan alanların yüzdelik olarak toplamı %21.62’dir. Yöntemin, özellikle küçük ölçekli ve çabuk cevap aranan çalışmalarda oldukça kullanışlı olduğu ve alt ölçek plan çalışmalarında uygulanabilirliği de varılan sonuçlar arasındadır.