DOĞU AFRİKA’DAKİ İÇ ÇATIŞMALARDA KOMŞU ÜLKE FAKTÖRÜ: SOMALİ İÇ SAVAŞI ÖRNEĞİ

Abstract

Pek çok aktör ve faktörün etkili olduğu Doğu Afrika ülkelerindeki iç çatışmalarda, komşu ülkeler ve kötü komşuluk ilişkileri de önemli bir rol oynamaktadır. Diğer yandan da bu ülkeler, komşularındaki iç çatışmaların bölgedeki olumsuz etkilerine en çok maruz kalan dış aktörler olmaktadır. Ülkelerin çeşitli motivasyonlarla ve maliyet hesaplarıyla izlediği politikalar, komşularında yaşanan iç çatışmaların ortaya çıkışı, gidişatı ve çözümü süreçlerini şekillendirebilmektedir. Çatışmaları kendi bölgesel güç ve ulusal çıkarları doğrultusunda yönlendirmek üzere çatışan tarafları destekleyen, çatışmaların devamından yana tavır alan veya çözüm girişimlerini baltalayan komşu ülke politikaları, iç çatışmaları içinden çıkılamaz hale getirebilmektedir. Kötü komşuluk ilişkilerinin olumsuz etkilerinin ve zararlarının en açık örneklerinden birini Somali iç savaşında görmek mümkündür. Bu çalışma, komşu ülkelerin çatışma ya da barış yanlısı politikalarının iç çatışma sürecini etkileme potansiyelini Somali iç savaşı örneği üzerinden ele almaktadır. Çalışmada, çatışma yanlısı komşu ülke politikalarının çatışma süresini uzatabileceği ve şiddet yoğunluğunu arttırabileceği; kötü komşuluk ilişkilerinin dönüştürülmesi ve komşu ülkeler arasındaki iş birliği anlayışının geliştirilmesinin ise hem iç çatışmaların çözümüne hem de bölgesel barış ve güvenliğe katkı sağlayabileceği ileri sürülmektedir.