Can’t get enough. Addiction to physical exercises: phenomenon, diagnostic criteria, etiology, therapy and research challenges

Abstract

Regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych ma wiele zalet zdrowotnych i słusznie jest postrzegane jako pozytywne, akceptowane społecznie zachowanie. Jednak z tego samego powodu istnieje duże ryzyko, że pacjenci i klinicyści mogą przeoczyć niebezpieczeństwo uzależnienia od ćwiczeń, które powoduje szkody w sferze somatycznej, emocjonalnej i interpersonalnej. Obecny stan wiedzy nie pozwolił na włączenie uzależnienia od ćwiczeń jako sprecyzowanej kategorii w obowiązujących klasyfikacjach ICD-10, ICD-11 i DSM-5. Jednak zaburzenie to spełnia ogólne kryteria uzależnień i na tej podstawie jest włączone do kanonu uzależnień behawioralnych. Celem artykułu jest przedstawienie wiedzy, która pomoże w rozpoznaniu i zrozumieniu mechanizmów fizjologicznych i psychologicznych związanych z uzależnieniem od ćwiczeń fizycznych oraz przybliży dostępne metody psychoterapii. Praca ma charakter przeglądowy i przedstawia, terminologię, kryteria rozpoznawania, dane epidemiologiczne, mechanizmy rozwijania się uzależnienia, najbardziej popularne narzędzia pomocne w diagnozie przesiewowej lub autodiagnozie oraz czynniki ryzyka pojawienia się uzależnienia od ćwiczeń. Autorzy uwzględnili także specyficzne umiejscowienie uzależnienia od ćwiczeń w kontekście innych zaburzeń psychicznych, kontrowersje, niespójności wyników badań i braki w danych naukowych związane z omawianym zjawiskiem. W podsumowaniu zaproponowano dalsze ścieżki rozwoju badań.