Models of activity in the narratives of people with schizophrenia

Abstract

Cel pracyPraca prezentuje analizę narracji osób chorych na schizofrenię pod kątem opisów działań. Celem jest poszukiwanie zmian we wzorcach aktywności pod wpływem doświadczenia kryzysu psychotycznego.MetodaPorównano trzy fragmenty autonarracji stworzonej przez osoby po doświadczeniu kryzysu psychotycznego dotyczące okresów: przed zachorowaniem, w trakcie choroby oraz w okresach remisji. Materiałem były opowieści 26 osób chorych na schizofrenię na temat ich życia i spostrzegania siebie w wymienionych okresach. Dokonano językowej analizy tekstów wyróżniając wyznaczniki sześciu wybranych wzorców aktywności odnoszących się do poczucia sprawstwa i intencjonalności działań. Zastosowano analizę frekwencyjną i metody wielozmiennowe dla porównywania względnej częstości ich występowania w narracjach.WynikiOpisy aktywności w trakcie choroby są mocniej wysycone wzorcami zewnętrznego umiejscowienia kontroli, nieosobowej kontroli działania, unikania, działań indywidualnych, stanów w porównaniu do okresu remisji, a szczególnie opisów funkcjonowania przed zachorowaniem.WnioskiWyniki analizy narracji osób chorych na schizofrenię wskazują na obniżenie poczucia sprawstwa związane z przeżywaniem stanów chorobowych (subiektywnie definiowanych). Ten deficyt motywacyjny dotyczy także okresów remisji po aktywnej fazie choroby, choć w mniejszym stopniu. Analiza wzorców motywacyjnych ukazuje różnice opisów własnej aktywności wskazujące na występowanie pod wpływem kryzysu psychotycznego różnych sposobów budowania autonarracji i tożsamości narracyjnej w ujęciu retrospektywnym. Zmiany te dotyczą głębokich warstw ukrytych w związku formy narracji z treścią. Wskazują one na inne obrazy siebie (pozycje ja czy głosy autonarracji) jako osoby zdrowej, chorej i w remisji – szczególnie w aspekcie postrzegania własnego sprawstwa.