EKOGİRİŞİMCİLİK OLGUSU ÜZERİNE TİPOLOJİK YAKLAŞIMLAR: KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Abstract

Küresel ısınma ve biyolojik çeşitliliğin azalması, hava kirliliği ve doğal kaynakların tükenmesi gibi çevre sorunlarına dair artan endişeler sonucunda 1980’li yılların sonlarında sürdürülebilir kalkınmaya yönelik artan farkındalık, girişimcilerin faaliyetlerinde çevreyi gözetme baskısını güçlendirmiştir. Girişimcilik ve sürdürülebilir kalkınma arasındaki bağlantıyı vurgulayan ekogirişimciliğin, ekonomik ve çevreye yönelik hedefleri birlikte en büyüklemeyi amaçlayan bir olgu olarak 1990’ların başında ortaya çıktığı söylenebilir. 1990’lardan günümüze kadar ekogirişimcilik bir bilgi alanı olarak kabul edilmiş olmasına karşın, ekogirişimciliğin ne anlam içerdiği ve ekogirişimciliği motive eden faktörlerin neler olduğu konusunda literatürde bir fikir birliğine varılamamıştır. Bu duruma bağlı olarak da, literatürde çeşitli kriterleri dikkate alan çok sayıda ekogirişimcilik tipolojisi ortaya çıkmıştır. Araştırmanın sorunsalını literatürde çok sayıda geliştirilen ekogirişimcilik tipolojileri oluştururken, araştırmanın soru ise ilgili tipolojilerin birbirinden farklı yönlerinin neler olabileceğine odaklanmaktadır. Bu bağlamda çalışma, ekogirişimcilik tanımlarındaki çeşitliliğe dayalı olarak, ekogirişimcilik tipolojilerinin hangi ana ölçütlere göre (benzer özelliklere göre) oluşturulduğunu ortaya koymayı ve tipolojiler arasındaki farklılıkları göstermeyi amaçlamaktadır. Literatür incelemesi sonucunda, ekogirişimcilik tipolojilerinin örgüt içi ve örgüt dışı boyutları dikkate aldıkları, içsel boyutlu tipolojilerin aynı zamanda ekogirişimciliği büyük ölçüde bireysel düzeyde, dışsal boyutlu tipolojilerin ise örgüt düzeyinde ele aldıkları tespit edilmiştir.