KONUT FİYATLARI İLE MAKROEKONOMİK VE FİNANSAL GÖSTERGELER ARASINDAKİ İLİŞKİ: BOOTSTRAP NEDENSELLİK TESTİ

Abstract

Türkiye’de konut yatırımlarının, hanehalkının varlıkları içerisindeki ağırlığı dikkate alındığında konut fiyatlarının belirleyicilerinin tespiti önem arz etmektedir. Bu amaca yönelik araştırmada, konut fiyatları ile makroekonomik ve finansal göstergeler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Konut fiyat endeksi ile BİST-100 ve BİST-GYO pay endeksi, reel efektif döviz kuru, tüketici fiyat endeksi, konut kredi faiz oranı, sanayi üretim endeksi, M2 para arzı, tüketici güven endeksi, ekonomik güven endeksi ve altın fiyatları arasındaki nedensellik ilişkileri Granger temelli Hacker ve Hatemi J (2012) bootstrap nedensellik testi ile ortaya konulmuştur. Nedensellik sınaması öncesi serilerin durağanlık özellikleri Augmented Dickey-Fuller (ADF) ve Christopoulos ve León– Ledesma (2010) Fourier ADF birim kök testleri ile belirlenmiştir. Aylık frekanslı serilerin kullanıldığı araştırma 2010/01-2022/12 dönemi kapsamaktadır. Bulgularda, konut fiyatları ile tüketici fiyat endeksi, M2 para arzı, sanayi üretim endeksi ve altın fiyatları arasında çift yönlü Granger nedensellik söz konusudur. Reel efektif döviz kuru, tüketici güven endeksi ve ekonomik güven endeksinden konut fiyatlarına doğru; konut fiyatlarından konut kredi faiz oranlarına doğru tek yönlü Granger nedensellik tespit edilmiştir. Geniş bir gösterge seti kullanılarak konut fiyatlarının, bazı makroekonomik göstergeleri etkilediği ve etkilendiği görülmüştür.