YURT DIŞI OYLAR VE SİYASİ PARTİLERİN ULUS-ÖTESİLEŞMESİ

Abstract

Yurt dışında yerleşik Türk seçmenlerin bulundukları ülkelerde oy kullanmaya başlaması, diasporanın anavatan siyasal katılımında yeni bir pencere açmış oldu. Uzun yıllar Türk diasporası, gündemlerini ve taleplerini Türk hükümeti yetkililerine ve siyasi partilere iletmiş, bunlar partilerin ve hükümetlerin programlarında yer almıştır. Ancak seçme ve seçilme hakkını etkin bir şekilde kullanma imkanından yoksun diasporanın siyasal alanda etkisi de sınırlı olmuştur. Diasporaların genel olarak oy kullanma eğilimleriyle kıyaslandığında Türk diasporasının 1,5 milyonu geçen ve yüzde elliden yüksek oranda seçimlere katılımı, siyasi partilerin diaspora ve yurt dışı seçmen gündemini belirgin bir şekilde değiştirmeye başlamıştır. Yurt dışı seçmenlere yönelik programlar seçim beyannamelerinde yer almakta ve diaspora geçmişi olan adaylara milletvekili seçim listelerinde yer verilmektedir. Ulus-devlet sınırları dışında ülke içindeki siyasi süreçlere dahil olan önemli sayıda seçmenin varlığı siyasi alanın temel aktörü olan partilerin yeni şartlara uyumunu zorlamaktadır. Bu çalışma, siyasi partilerin ulus-ötesileşme sürecini kavramsal arka planı ve dünya örnekleri üzerinden ele alarak Türkiye’deki altyapının ve siyasi partilerin durumunu analiz etmektedir. Literatür incelemesi, doküman analizi ve elit mülakat yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışma hem kavramsallaştırma hem de politika önerileri ortaya koymayı amaçlamaktadır.