Öğretmen adaylarının Türkiye’nin beyin göçüne yönelik tutum ve görüşlerinin incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması

Abstract

Göç, küreselleşme sürecinin önemli bir parçasıdır ve vatandaşlık eğitiminde güçlü bir etkiye sahiptir. Bu araştırma geleceğin vatandaşlık eğitiminden sorumlu olan öğretmen adaylarının, Türkiye’nin beyin göçüne yönelik tutum ve görüşlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Karma yöntem desenlerinden sıralı açıklayıcı desen kullanılmıştır. İlk aşamada Beyin Göçüne Yönelik Tutum Ölçeği aracılığıyla 455 öğretmen adayından nicel veri toplanmıştır. Araştırmanın nitel kısmı durum çalışmasıyla devam etmiştir. Bu çerçevede, araştırmacının yürütmekte olduğu Eleştirel ve Analitik Düşünme dersinde çevrimiçi grup tartışması ve öğrenci kompozisyonlarıyla nitel veri toplanmıştır. Nicel bulgular, öğretmen adaylarının beyin göçü tutumlarının yüksek olduğunu ve itici bileşenlerden daha fazla etkilendiklerini, beyin göçüne yönelik tutumun cinsiyete göre farklılaştığını göstermektedir. Erkek öğretmen adaylarının beyin göçü tutumları, kadın öğretmen adaylarına göre daha yüksektir. Nitel ve nicel bulgular tutarlıdır. Beyin göçünü haklı bulmayan kadın ve erkek öğretmen adayları, toplumsal dönüşümün sağlanmasında sorumluluk odaklı bir yaklaşımı vurgulamışlardır. Bulgular doğrultusunda, Yükseköğretim Öğretmen Yetiştirme Programına, vatandaşlık yetkinliğini güçlendirecek nitelikte bir lisans dersinin eklenmesi önerilebilir.