Đặc điểm thực vật, mã vạch DNA và phân tích sơ bộ thành phần hóa học của cây Trà gân-Camellia euphlebia, Theaceae

Abstract

Đặt vấn đề: Cây Trà gân là loài đặc hữu có ở miền Bắc Việt Nam và Tây Nam Trung Quốc. Chiết xuất từ lá có tác dụng chống ung thư, chống oxy hóa, hạ đường huyết. Nhóm tác giả muốn bổ sung một vài thông tin để nhận diện loài này. Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát đặc điểm thực vật, mã vạch DNA để góp phần định danh đúng loài Trà gân và sơ bộ thành phần hóa học. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Cây Trà gân tươi được thu thập tại Hoành Bồ - Quảng Ninh, đánh giá hình thái bằng cách quan sát và đo các đặc điểm của mẫu thân, lá và hoa tươi của chúng; đối với các nghiên cứu giải phẫu, các vi phẫu thu được bằng dao lam, các mẫu được nhuộm với carmin và vert'iod, các hình vi học được chụp bằng máy ảnh Samsung qua thị kính của kính hiển vi, kèm phân tích trình tự gen matK và khảo sát sơ bộ thành phần hóa học bột lá bằng phương pháp Ciuley có cải tiến. Kết quả: Loài Trà gân được định danh dựa trên hình thái và trình tự gen matK xác định tên khoa học là Camellia euphlebia Merr. ex Sealy có đặc điểm hình thái đặc trưng: Lá đơn, mọc cách, nhiều lá đài, cánh hoa và nhị, 3 lá noãn, bầu trên; kèm dữ liệu giải phẫu: Gỗ-libe hình cung ở vi phẫu lá, 1 lớp mô giậu, thể cứng hiện diện trong giải phẫu thân và lá, bột dược liệu (đặc trưng là thể cứng) và sơ bộ thành phần hóa học bao gồm: Tinh dầu, chất béo, sterol, flavonoid, saponin, tannin và alkaloid. Kết luận: Nghiên cứu góp phần cung cấp thêm dữ liệu về mã vạch DNA, đặc điểm hình thái, giải phẫu thân, lá và thành phần hóa học có trong lá của loài Trà gân ở Việt Nam.