Delici – Kesici Alet Yaralanmalarının Demografik Özellikleri

Abstract

AMAÇ: Travma hastalarında fizyolojik durumunun erken belirlenmesi uygulanacak tedavi yöntemlerinin hızlıca hayata geçirilmesi için yol gösterecek objektif kanıtlar yeterince bulunmamaktadır. Çalışmamızda literatür bilgileri eşliğinde kliniğimize delici kesici alet yaralanması nedeni ile başvuran olguları retrospektif olarak inceleyerek demografik özelliklerini, travma skorlarını ve laboratuvar sonuçlarını karşılaştırmayı amaçladık. GEREÇ VE YÖNTEM: 1 Ocak 2015 ile 31 Aralık 2016 tarihleri arasında acil servise başvuran delici kesici alet yaralanmaları retrospektif olarak incelendi. Çalışmaya alınma kriterlerine uygun 305 hastanın kaydına ulaşıldı. Çalışmaya alınan olgularda TA, nabız, solunum sayısı, GKS, RTS, ISS, NISS skorlmaları, hemoglobin, laktat, baz açığı ve şok indeksi değerleri hesaplandı. Bu hesaplanan değerlerle kan transfüzyonu ve cerrahi girişim ilişkisi istatistiksel olarak ele alındı. İstatistiksel yöntem SPSS kullanıldı. P<0.05 anlamlı kabul edildi. Veriler için ve Mann Whitney U testi ve pearson X2 testi kullanıldı. BULGULAR: Acil servise başvuran 305 DKAY olan hasta bu çalışmaya alındı. Olguların çoğu erkek’ (%90,8) ti. Düşük GKS, RTS skorları ve yüksek ISS, NISS skorları cerrahi girişim yapılan ve eksitus olan olguları belirlemede anlamlı bulundu. En sık yaralanan bölge ekstremite bölgesiydi. En yüksek ölüm oranına sahip yaralanma bölgesi baş ve boyun yaralanmalarıydı. Kan transfüzyonunu öngörmede Şİ ≥1 olaması, artmış laktat değeri, artmış baz açığı ve düşük hemoglobin değerleri anlamlı bulundu. Baz açığı cerrahi girişim yapılan ve eksitus olan olguları belirlemede önemli bir prediktör olduğu istatistiksel olarak ispatlandı. Yüksek laktat değerleri cerrahi girişim yapılan hastayı belirlemede anlamsız olduğu görüldü. Yüksek laktat değerleri eksitus olan olgularda anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. SONUÇ: Yaptığımız çalışmadaki sonuçlar literatürdeki diğer çalışmamalarla benzerlik göstermekle birlikte cerrahi girişim yapılacak olguları belirlemede kullanılacak diğer fizyolojik skorlama sistemlerinin yanında artmış baz açığı değeri de acil servis hekimlerini delici-kesici alet yaralanmalarındaki cerrahi girişim yapılan ve eksitus olan olguları belirlemede yardımcı olacak objektif bir test olarak değerlendirilmiştir. Cerrahi girişimi öngörmede NISS, mortaliteyi öngörmede RTS skoru en güçlü skorlama sistemi olmuşlardır.