Assessment of nervomuscle coordination in the act of swallowing using dynamic imaging tests performed by cone beam computer tomography

Abstract

WprowadzenieDysfagię neurogenną, czyli zaburzenia aktu połykania o podłożu neurologicznym, należy odróżnić od innych objawów utrudniających lub uniemożliwiających połykanie, takich jak odynofagia czy afagia. W diagnostyce należy uwzględnić również inne objawy sugerujące dysfagię, np.: ruminacje oraz tzw. gałkę (globus). Dysfagia neurogenna dotyczy fazy ustnej, gardłowej oraz przełykowej aktu połykania. Najczęstszą przyczyną dysfagii neurogennej jest ostry incydent naczyniopochodny pod postacią udaru mózgu. W tym przypadku dysfagia może występować u 50–80% chorych. Do powikłań aspiracyjnych może dojść u 20% chorych.CelCelem pracy jest omówienie nowatorskiej czynnościowej diagnostyki całego aktu połykania (ustnej, gardłowej, przełykowej) wykonanej metodą tomografii stożkowej.Materiał i metodyNovum w diagnostyce zaburzeń połykania stanowią czynnościowe badania obrazowe zapisywane w formie 20-s filmiku. Badanie CBCT aktu połykania umożliwia ocenę fizjologii oraz patofizjologii określonych faz połykania. W trakcie analizy uwzględniamy: ocenę ruchomości języka, dynamikę unoszenia podniebienia miękkiego, pracę nagłośni oraz ruch kości gnykowej. Badanie uwidacznia przechodzenie treści pokarmowej do przełyku i/lub tchawicy.Wyniki i ich omówieniePrecyzyjna diagnostyka etiologii zaburzeń połykania pozwala na znaczne zmniejszenie powikłań pulmonologicznych, związanych z aspiracją treści pokarmowej, np.: zespołu kaszlowego, astmy nocnej – skurcz oskrzeli wywoływany przez refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenia oskrzelików, zachłystowe zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuc i ropniak opłucnej czy idiopatyczne włóknienia płuc.WnioskiDynamicznie rozwijające się w ostatnich latach metody obiektywnych ocen zaburzeń połykania, w tym wdrożenie badania CBCT aktu połykania, jako badania z wyboru, znacznie przyśpieszyło proces leczniczo-rehabilitacyjny pacjentów z dysfagią neurogenną. Precyzyjna diagnostyka poszczególnych faz ułatwia stosowanie celowej elektrostymulacji, mającej istotny wpływ w procesie usprawniania funkcji połykania.