EDİRNE MERKEZ İLÇEDE GÖREV YAPAN AİLE HEKİMLERİ VE AİLE SAĞLIĞI ELEMANLARINA YÖNELİK ŞİDDETİN BOYUTU VE NEDENLERİ

Abstract

Giriş: Şiddet, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre günümüzün önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Bu çalışmanın amacı Edirne ilinde görev yapan aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarına yönelik şiddetin boyutu ve nedenlerinin belirlenmesidir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırmamıza Edirne ilinde merkez ilçede aile hekimi ve aile sağlığı elemanı olarak görev yapmakta olan 90 kişi katılmıştır. Ölçüm aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen 52 soruluk anket formu kullanılmıştır. Bağımlı değişken olan şiddete uğrama durumu cinsiyet, medeni hal, meslek, eğitim durumu gibi bağımsız değişkenlerle karşılaştırılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 90 sağlık çalışanından 57’si (%63,3) mesleklerini uygularken şiddete uğradığını belirtmiştir. Şiddetle karşılaşanların tamamı sözel şiddete, 14’ü (%24,5) fiziksel şiddete, 3’ü (%5,2) cinsel şiddete uğramıştır. Şiddete uğrayanların 44’ü (%77,2) hasta, 42’si (%73,7) hasta yakını tarafından; %45,6’sı hem kadınlar hem de erkeklerden, %43,9’u erkeklerden, %10,5’i kadınlardan şiddet gördüğünü ifade etmiştir. Şiddete uğrayan katılımcıların 47’si (%82,4) şiddetin nedeninin saldırgan kaynaklı ve 38’i (%66,6) şiddet olaylarının sağlık sistemi ile ilişkili olduğunu düşünmektedir. Katılımcıların %23’ü şiddetle karşılaştığında nereye başvuracağını bilmediğini söylerken, şiddete uğrayan katılımcıların 34’ü (%59,6) Beyaz Kodu, 22’si (%38,6) kolluk kuvvetlerini/ adli makamları başvuru yeri olarak belirtmiştir. Katılımcıların 20’si (%22,2) sağlık alanında şiddetin azalması için cezai yaptırımların artırılması gerektiğini, 86’sı (95,5) Sağlık Bakanlığı’nın, 68’i (%75,5) Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) gerekli önlemleri alması gerektiğini belirtmiştir. Şiddete maruz kalma; cinsiyet, eğitim durumu, meslek ve medeni hal ile ilişkisiz bulunmuştur. (p>0,05) Sonuç: Katılımcıların yarıdan fazlası meslek hayatları sürecinde şiddetin herhangi bir türüne maruz kalmıştır. En sık karşılaşılan şiddet türü sözel şiddettir. Şiddeti uygulayanların çoğu hasta ve hasta yakınlarıdır ve yarıdan fazlası erkektir. Şiddete uğrayan her dört katılımcıdan biri şiddet durumunda nereye başvurması gerektiğini bilmemektedir. Katılımcıların tamamına yakını sağlık alanında şiddetin azalması konusunda Sağlık Bakanlığı'nın ve TBMM’nin gerekli önlemleri alması gerektiğini ve sağlıkta şiddeti önlemede mevzuatın yeterli olmadığını belirtmiştir.