Sağlık Çalışanlarının “COVID-19’a İlişkin Algılarının İncelenmesi: Bir Metafor Analizi

Abstract

Giriş: COVID 19 pandemisiyle birlikte sağlık çalışanlarının iş yükü artmış, tüm hayati risklerine rağmen sağlık sektöründeki tüm meslek grupları görevlerini özveriyle yerine getirmişlerdir. Salgının başlangıcından bu yana, medyada hastalıkla mücadeleyi tanımlamak için “dalga”, “tsunami”, “pandemi ile mücadele” ve “savaş” gibi metaforlar kullanılmakta, sağlık çalışanları için de “salgınla savaşta en ön safta yer alan kahramanlar” gibi metaforlar yaygın biçimde kullanılmaktadır. Amaç: COVID 19 pandemi sürecinde önemli rol üstlenen sağlık çalışanlarının bu süreçten ne şekilde etkilendikleri önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı sağlık çalışanlarının COVID-19’ a yönelik algılarını ortaya koymaktır. Yöntem: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik tasarım kullanılmış, sağlık çalışanlarının COVID-19 algısı metafor analizi aracılığıyla incelenmiştir. Çalışma 147 sağlık çalışanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Sağlık çalışanlarının COVID-19’a ilişkin algılarını belirlemek için sağlık çalışanlarından “Bence COVID-19 (Corona) .................gibidir, çünkü ..….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular: Verilerin analizi sonucunda sağlık çalışanları tarafından üretilen toplam 52 metafor elde edilmiştir. Metaforlar 10 kategori altında değerlendirilmiştir. Bu kategoriler; farkındalık, yaşam düzeninde değişiklikler, insanlığa uyarı, belirsizlik/kontrol edilemezlik, kaygı/endişe, sınırlanma/kısıtlılık, tıbbi gerçeklik, özlem, ölüm/kayıp ve mesleki değerini sorgulama olarak sıralanmıştır. COVID-19'u "belirsizlik", "kısıtlama" ve "endişe-kaygı" olarak değerlendiren sağlık çalışanlarının yanı sıra büyük bir bölümünün COVID-19'u farkındalık olarak nitelendirmesi ve yaşam düzeninde değişime yol açtığını bildirmesi dikkat çekicidir. Çalışmada, COVID-19 ile ilişkilendirilen olumsuz yüklemelerin genel olarak daha yaygın olduğu ancak aynı zamanda hayata dair olumlu farkındalıkların da olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç: COVID-19’u anlamlandırma biçimlerine ilişkin bilginin sağlık çalışanlarına yönelik düzenlemeler ve önleyici gelişimsel müdahalelere katkı sağlayacağı düşünülmektedir.