Pesimist gerçekçilik ya da teknolojinin amansız tahakkümü: Tech-noir

Abstract

Tür, geçmişten bugüne değin şiirden resme, tiyatrodan sinemaya kadar uzanan sanatsal ürünlerin sınıflandırılmasında kullanılagelmiş bir kavramdır. Yedinci sanat olarak kabul edilen sinemada da tür, müşterek nitelik, özellik ve öğelere sahip olan sinema eserlerinin belirli bir çatı altında bir araya getirilmesi olarak tanımlanır. Her ne kadar bu kümelendirme üzerinde mutabık kalınması, güç bir mahiyette olsa dahi bu durum, film üretim tatbikinin belirli biçimler ve şablonlar üzerinden gerçekleştirilmesini sağlamıştır. Bu türlerden biri olan ve 1940’lı yıllarda Hollywood’da ortaya çıkan film-noir, geçmişten günümüze kadar içinde bulunduğu zamanın ruhunu da benimseyerek ve değişip dönüşerek varlığını sürdürmeyi başarabilmiştir. 1950’lerin bitiminde sona eren film-noir, 1970’lerde neo-noir ve 1980’lerde tech-noir olarak karşımıza çıkar. Bu doğrultuda çalışmada, tech-noirın oluşumunun zemininde yatan unsurlar ve onu besleyen koşullar betimleyici araştırma yöntemi kullanılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bilhassa gelişen teknolojinin insanoğlu üzerindeki olumsuz etkisine odaklanan bu türün; teknofobinin, yabancılaşmanın ve insan soyunun tükeneceğine dair kaygının distopik evrende inşasına yöneldiği tespit edilmiştir.