Tane İriliklerine Göre Sınıflandırılmış Buğday Çeşitlerine Ait Bazı Kalite Parametrelerinin Glutopeak Cihazıyla Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada 2021-2022 yetiştirme döneminde Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Konya Merkez lokasyonunda sulu koşullarda yetiştirilen, tane iriliğine göre sınıflandırılmış 25 adet buğday çeşidinin bazı fiziksel, kimyasal ve reolojik özellikleri incelenmiştir. Denemede ortalama bin tane ağırlığı 36.24 g, Zeleny sedimantasyon değeri 38.32 ml, protein oranı %12.29, sertlik (SKCS) %51.17, Glutopeak parametrelerinden PMT 75.72 sn, BEM 47.85 GPU, AM 25.17 GPU, PM 35.44 GPU ve AGR.E değeri 1205.03 GPU olmuştur. Selçuklu çeşidi Zeleny sedimantasyon değeri açısından her 3 irilik grubunda da en yüksek değerleri elde ederken zayıf gluten yapısındaki Aliağa çeşidi ise en düşük Zeleny sedimantasyon değerine sahip olmuştur. Bayındır çeşidi güçlü gluten özelliği göstererek yüksek BEM değeri elde ederken yumuşak grupta yer alan Savatra çeşidi de düşük BEM değeri elde etmiştir. Özellikler arasındaki korelasyonlar incelendiğinde PMT değeri bin tane ağırlığı, sertlik, BEM, PM ve AGR.E değeri ile negatif önemli korelasyon göstermiştir. Her irilik grubu ayrı ayrı ve tüm çeşitler genel olarak değerlendirildiğinde; sertlik ile protein ve Zeleny sedimantasyon değeri arasında; Zeleny sedimantasyon değeri ile BEM ve PM değerleri arasında; BEM değeri ile sertlik, AM, PM ve AGR.E değerleri arasında; PM değeri ile sertlik ve AGR.E değeri arasında; AGR.E değeri ile protein, sertlik ve AM değerleri arasında pozitif önemli korelasyonlar tespit edilmiştir.