Türkiye’deki İhracatçı Sanayicilerin Endüstri 4.0 ve Döngüsel Ekonomi Uygulamalarına Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Bu çalışma sanayicilerin lojistik ve üretim süreçleriyle ilgili dijital teknolojilere dayalı yeni bir iş modeli tasarımının kurumsal performans üzerindeki beklenen etkilerinin incelenmesine yönelik bir araştırma modeli önermektedir. Çalışmanın temel amacı hem Endüstri 4.0 hem de döngüsel ekonomi kavramlarını birlikte ele alan özgün bir ölçek geliştirilmesidir. Bu araştırma her iki güncel yaklaşımın benimsenmesinin önündeki engellerin ve uygulamaya geçmesinde etkili olan itici güçlerin belirlenmesini hedeflemektedir. Literatürdeki mevcut bilgi birikiminin uyarlanmasıyla geniş kapsamlı bir anket formu oluşturulmuştur. Önerilen ölçeğin içerik geçerliliği uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından değerlendirilmiştir. Ardından ise sektörde görev alan otuz altı profesyonel uygulayıcı tarafından anket soruları yanıtlanarak veri temin edilme süreci tamamlanmıştır. Yürütülen pilot çalışma verilerine dayanılarak yapılan keşifsel faktör analizi sonucunda ise Endüstri 4.0 ve döngüsel ekonomi ölçeği araştırma modelinin öngördüğü gibi üç alt boyuta yüklendiği gözlenmiştir. Böylece “sürdürülebilir lojistik”, “akıllı üretim operasyonları” ve “dönüşümün önündeki engellerden” oluşmakta olan bu ölçek yapısıyla ileride yapılacak daha geniş kapsamlı araştırmalar için bilimsel birikime katkı veren bir ön çalışma gerçekleştirilmiştir.