Reel Politika Faizi ve Negatif Faiz Politikasının Enflasyon ve İstihdama Etkisi

Abstract

2008 Küresel krizinden sonra dünya genelinde merkez bankaları yeni para politikası araçlarına yönelim göstermeye başlamıştır. Bu bağlamda kısa vadeli faiz oranları para politikasını yönlendiren en önemli araçlardan biri haline gelmiştir. Merkez bankalarının temel hedeflerine ulaşmak için kullanmış olduğu kısa vadeli faiz oranlarına politika faizi denilmektedir. Politika faizi enflasyondan arındırıldığında ise reel politika faizi kavramına ulaşılmaktadır. Son yıllarda Türkiye ekonomisinde reel politika faizi negatif değer almaktadır. Bir diğer ifadeyle negatif faiz politikası uygulanmaktadır. Bu çerçevede çalışmanın amacı, Ocak 2014 - Haziran 2022 dönemleri arası aylık verileri kullanarak Türkiye’de reel politika faizinin ve negatif faiz politikasının enflasyon ve istihdama olan etkisini Engle-Granger eşbütünleşme ve Granger nedensellik analiz yöntemi ile incelemektir. Elde edilen bulgular sonucunda uzun dönemde tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile reel politika faizi ve negatif faiz arasında bir ilişki bulunurken, istihdam ile reel politika faizi ve negatif faiz arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Kısa dönem hata düzeltme sonuçlarına göre reel politika faizinin TÜFE üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunamazken, negatif faizin TÜFE üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Granger nedensellik sonuçlarına bakıldığında ise negatif faizin ve reel politika faizinin TÜFE’nin nedeni oldukları bulunmuştur.