Zbiór przetargowy Auma nna-Maschlera jako kryterium podziału opłaty eksploatacyjnej

Abstract

W artykule zaproponowano niekonwencjonalne podejście do podziału opłaty eksploatacyjnej pomiędzy różne jednostki administracyjne objęte działalnością wydobywczą. Zazwyczaj opłata eksploatacyjna jest dochodem własnym jednostek, gdzie prowadzona jest eksploatacja i wylicza się ją najczęściej w odniesieniu do tonażu (objętości) wydobytej kopaliny lub wartości wyprodukowanego surowca. W artykule, poszukując użytecznego i sprawiedliwego podziału tej daniny, połączono podejście naliczania opłaty jednostkowej z kryterium przychodowym, wykorzystując zbiory przetargowe Aumanna-Maschlera. Rozważono studium przypadku złoża kruszyw Racibórz II-zbiornik 5, położonego w południowej Polsce w obrębie trzech gmin. Eksploatacja złoża w obrębie każdej z gmin wymaga odrębnej zgody samorządu lokalnego, a w analizowanym przypadku prowadzona jest obecnie na terenie dwóch z nich. Skalkulowano, w ujęciu dochodowym, możliwe do osiągnięcia przychody z tytułu eksploatacji dla różnorodnych aliansów gmin aprobujących wydobycie. Możliwe do osiągnięcia przychody przekształcono w odpowiednie strumienie rozdziału opłaty eksploatacyjnej. Wskazano, że rozwiązania sugerowane zbiorami przetargowymi Aumanna-Maschlera umożliwiają elastyczne zarządzanie dystrybucją opłaty, a właściwa jej alokacja może być skutecznym i istotnym czynnikiem aktywizującym gminy do wyrażenia zgody na eksploatację. Zademonstrowano, że przyjęcie rozwiązań na bazie zbioru przetargowego Aumanna-Maschlera spełnia postulat racjonalizacji gospodarki złożem, umożliwiając kompletne i kompleksowe wykorzystanie zasobów, zapewniając przy okazji, podyktowany kryteriami rozwiązania, sprawiedliwy podział opłaty, jako kompensaty efektów zewnętrznych wynikających z wydobycia i całościowej działalności górniczej.