Abstract
Niniejsza praca przedstawia wstępny kierunek badań nad możliwością wykorzystania siedlisk zaburzonych, jakimi są nasypy i strefy przeciwpożarowe linii kolejowych na siedliska zastępcze dla cennych gatunków leczniczych flory naczyniowej oraz jako potencjalnego źródła surowca leczniczego o działaniu antyoksydacyjnym. Właściwości przeciwutleniające wodnych ekstraktów z liści mącznicy lekarskiej Arctostaphylos uva-ursi, borówki brusznicy Vaccinium vitis-idaea i borówki czarnej Vaccinium myrtillus zbadano za pomocą wolnych rodników DPPH, spektroskopii EPR i spektrofotometrii UV-Vis. Potwierdzono silniejsze właściwości przeciwutleniające ekstraktów wodnych uzyskanych z surowców roślinnych pozyskanych z siedlisk zaburzonych w pasie przeciwpożarowym linii kolejowej. Napary uzyskane z surowców roślinnych pozyskanych z siedlisk zaburzonych neutralizowały wolne rodniki silniej niż napary z odpowiednich aptecznych surowców kontrolnych. Najsilniejsze właściwości przeciwutleniające stwierdzono w przypadku naparu z Arctostaphylos uva-ursi, a najsłabsze w przypadku naparu z Vaccinium myrtillus. Wykazano także, że w przypadku siedlisk zaburzonych napar z Arctostaphylos uva-ursi najszybciej wygasza wolne rodniki, natomiast najwolniej oddziałuje z wolnymi rodnikami napar z Vaccinium vitis-idaea. Uzyskane wyniki spektroskopowe wskazują na potencjalne możliwości wykorzystania naturalnych surowców pochodzących z siedlisk zaburzonych, o zwiększonej ekspozycji na promieniowanie UV, do produkcji ekstraktów leczniczych o silnych właściwościach przeciwutleniających.
Reference51 articles.
1. Alkadi H., A Review on free radicals and antioxidants, „Infectious Disorders - Drug Targets” 2020, 20(1), s. 16-26.
2. Ata P., Majewski S. T., Fotostarzenie skóry, „Przegląd Dermatologiczny”, 2013, 100(3), s. 178-183.
3. Bacler B., Zasoby gatunkowe cennych roślin leczniczych powiatu włoszczowskiego. Część 1 – mącznica lekarska Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng., „Annales Academiae Medicae Silesiensis”, 2009, 63(3), s. 33–37.
4. Bacler-Żbikowska B., Flora roślin naczyniowych Obniżenia Małej Panwi we wschodniej części Równiny Opolskiej, „Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach”, Katowice 2015.
5. Bacler-Żbikowska B., Stebel A., Katalog roślin leczniczych aktualnie dopuszczonych do stosowania w medycynie konwencjonalnej w Polsce: różnorodność gatunkowa, pochodzenie, zastosowanie, problemy zrównoważonego pozyskiwania i ochrona, „Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach”, Katowice 2023.