HUKUK VE KALKINMA İLİŞKİSİ AÇISINDAN ARAÇSALLAŞTIRILMIŞ YASAMA FAALİYETİ

Abstract

Hukuk ve kalkınma arasında kurulan ilişkide, hızlı kalkınmanın hukuk kuralları aracılığıyla gerçekleştirilmesi beklentisi, yasamanın araçsallaştırılmasını ortaya çıkartmaktadır. Araçsallaştırılmış bir yasama faaliyeti ise, hukukun araçsallığından farklı olarak, yasa yapım süreçlerinden müzakereci bir modelin dışlanmasına yol açmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye’de, hem hukuk ve kalkınma arasındaki ilişki kalkınma planlarında açıkça belirtilmiş, hem de yasa yapım süreçleri, toplumun hızlı kalkınması amacıyla hızlandırılmış; ancak aynı derecede de demokratik bir süreç olma özelliğini yitirmeye başlamıştır. Torba yasalar bu durumun en belirgin örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, yasa yapım sürecindeki sorunlar, TBMM’de siyasi olarak üzerinde uzlaşılamayan özellikle ekonomik, sosyal ve kültürel haklara ilişkin konuların, Anayasa Mahkemesi tarafından çözülmesi beklentisini de ortaya çıkartmaktadır. Zira Meclis içinde kanun tasarı ve tekliflerine müdahale etme fırsatından yoksun bırakılan siyasi muhalefet, her dönemde Anayasa Mahkemesi’ne başvurmaktadır. Bu durum da Anayasa Mahkemesi’nin kimi zaman aktivist, kimi zamanda pasifist bir tutum sergileyerek siyasallaşma eleştirileriyle karşılaşmasına yol açmaktadır.