Genom literatury i jego medialne oraz dyskursywne modelowanie

Abstract

Zastosowanie biosemiotyki w badaniach literatury pozwala analizować stan jej rozwoju jako efekt wpływu środowiska medialnego oraz dyskursywnego, w których jest ona zanurzona. Artykuł dowodzi, że zmiana środowiska z medium druku na medium cyfrowe spowodowała zmianę w genomie literatury. W literaturze cyfrowej w kształtowaniu literackości uczestniczą bowiem ruchoma warstwa wyrażania, działania użytkownika na tekście oraz dane dotyczące otoczenia. Wszystkie one są dynamicznymi elementami tekstowymi kształtującymi utwór wielowariantywny już na poziomie wyrażania. Powodują mutacje figur stylistycznych, powstawanie figur semiotycznych. Artykuł pokazuje też, że nieusuwalność perspektywy poznawczej ludzkiej naturokultury (środowiska antropocentrycznego jako interpretanta) sprawia, że relacje między tekstem natury i tekstem literackim (w tym ich strukturami) opierają się na myśleniu metaforycznym człowieka – zwrotnym przenoszeniu perspektywy poznawczej i doświadczeń podmiotu jako bytu biologiczno-intelektualnego. Reprezentacją tego procesu są dwa współzależne aspekty metafory – egzystencjalny i intelektualny.