Determination of Yield and Yield Components of Some Important (Sorghum bicolor L.) Cultivars Cultivated as Second Crop in Tokat Conditions

Abstract

Sağlıklı ve verimli bir hayvancılık için Türkiye’de yem bitkilerinin veriminin arttırılması gerekmektedir. Bu nedenle farklı silajlık bitkilerin, farklı ekolojik koşullardaki verimleri üzerine gerçekleştirilecek olan çalışmalarla verimlerinin önceden belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı Tokat koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek Roxy, Jumbo, Digestivo, Fito15280 ve Fito26250 silajlık sorgum (Sorghum bicolor (L.) Moench) çeşitlerinin bazı verim ve tarımsal özelliklerinin yanında silaj kalite özelliklerinin belirlenmesidir. Araştırma 2010-2011 vejetasyon döneminde Tokat ili Kazova şartlarında, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Taşlıçiftlik Yerleşkesi’nde yer alan deneme tarlalarında gerçekleştirilmiştir. Bitki materyallerinin ekimi deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Tokat şartlarında seçilen çeşitlerin verim ve verim unsurlarını belirlemek için bitki boyu, yaş ot ve kuru madde verimi, tek bitki ağırlığı, asit deterjan lif oranı ve nötral deterjan lif oranları ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada analiz edilen tüm parametrelere ait veriler istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Elde edilen verilere göre Jumbo çeşidi 281,7 cm ile en yüksek bitki boyuna Rox 215,0 cm ile en düşük bitki boyuna sahip iken Fito 26250 çeşidinin 1661,5 kg/da ile en yüksek kuru madde verimine, Rox çeşidinin ise 963,8 kg/da ile en düşük kuru madde verimine sahip olduğu ortaya çıkarılmıştır. Çeşitlere ait ham protein oranlarının %12,98-8,31, yaş ot verimlerinin 7273,8-4653,3 kg/da, tek bitki ağırlıklarının 457-343 g, asit deterjan lif oranlarının %47,05-36,35 ve nötral deterjan lif oranlarının ise %71,39-59,98 arasında değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Kazova bölgesine ait ekolojik koşullarda Digestive, Fito 15280 çeşitlerinin kuru madde verimi açısından, Digestivo ve Jumbo çeşitlerinin ham protein oranı açısından yüksek performans ortaya konduğu tespit edilmiştir.