Bilişsel veya bedensel özel gereksinimi olan çocukların kardeşlerinin katılım düzeylerinin incelenmesi: anne perspektifi

Abstract

Amaç: Özel gereksinimli bir çocuğa sahip olmak aileler için birçok sorunu beraberinde getirmekte aile yapısında, işleyişinde ve aile üyelerinin rollerinde değişiklikler yaratmaktadır. Çalışmanın amacı, bilişsel veya bedensel özel gereksinimli çocukların tipik gelişim gösteren kardeşlerinin katılım düzeyleri ile, katılım düzeylerini etkileyen bariyer ve destekleyicileri anne perspektifinden incelemekti. Yöntem: Çalışma bilişsel veya bedensel özel gereksinime sahip olan 8-17 yaş aralığındaki çocukların tipik gelişim gösteren, herhangi bir kronik rahatsızlığı olmayan kardeşleri ve anneleri ile gerçekleştirildi. Çalışma, bilişsel özel gereksinimli kardeşi olan grupta 30 (yaş ortalaması=12,5±2,25 yıl; 10 kadın, 20 erkek), bedensel özel gereksinimli kardeşi olan grupta 30 (yaş ortalaması=11,87±2,60 yıl; 16 kadın, 14 erkek) olmak üzere toplam 60 birey ile tamamlandı. Çalışmada sosyo-demografik bilgi formu ve katılımı değerlendirmek için Çocuklar ve Gençler İçin Katılım ve Çevre Ölçümü (PEM-CY) anketi kullanıldı. Bulgular: Bedensel özel gereksinimli kardeşi olan çocukların okul ve toplumsal ortamlardaki etkinliklerdeki katılım düzeyleri diğer grup ile karşılaştırıldığında daha fazla idi. Bu grupta yer alan bireyler toplumsal ortamda daha fazla çevresel desteğe sahip idi (p