A BIBLIOMETRIC LITERATURE REVIEW ON SMART PORTS

Abstract

Denizyolu taşımacılığı, yüksek taşıma hacmi ve düşük maliyet gibi avantajlarından ötürü tedarik zincirinde tercih edilen taşıma türlerindendir. Bu sebeple uluslararası ticarete konu olan malların yaklaşık yüzde 90’dan fazlası denizyolu ile taşınmaktadır. Limanlar ise tedarik zincirinin önemli bağlantı noktalarından biri olarak denizyolu ve diğer taşımacılık türleri arasında köprü görevi görmektedir. Diğer taraftan ulusal ekonominin ve rekabetçiliğin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Yük elleçleme, depolama, tamir ve bakım, kurtarma faaliyetleri gibi birçok karmaşık ve dinamik faaliyeti bir araya getiren limanlar aynı zamanda, katma değerli hizmetler sunan tesislerdir. Literatürde limanlar, 1960’lı yıllara kadar yük elleçleme limanı, 1980’lere kadar endüstriyel liman, 1980’ler sonrası lojistik/tedarik zinciri limanı, 2010’lardan sonra ise akıllı liman olarak değerlendirilmiştir. Dolayısıyla, yoğun rekabet içerisinde limanların tedarik zincirindeki diğer paydaşlara bütünleşmiş hizmetler verebilmesi için günümüz koşullarına uygun olarak dijital dönüşüme ihtiyacı bulunmaktadır. Bu çalışmada, güncel bir konu olan akıllı limana ilişkin literatürdeki çalışmaları incelemek, bu alandaki gelişimi daha iyi anlamak ve gelinen son durum hakkında araştırmacılara bilgi vermek amaçlanmaktadır. Araştırmada Dünya çapında etki değeri yüksek bilimsel dergileri kapsayan Web of Science ve Scopus veri tabanı kullanılmış ve 86 çalışmaya ulaşılmıştır. Çeşitli kriterlerle çalışmaların elenmesi sonucu 19 adet makaleye bibliyometrik analiz uygulanmıştır. Bulgular, kavramın literatürde yeni olduğu, en fazla “akıllı liman” anahtar kelimesinin kullanıldığı, Çin’in alana katkı veren öncü ülke olduğunu göstermiştir. Bu çalışmanın, akıllı liman üzerine araştırmacılara yeni ufuklar açacağı düşünülmektedir.