BÜYÜK VERİ VE MOBİL UYGULAMALARDA İŞLENEN KİŞİSEL VERİLERİN (SAĞLIK VERİLERİ) HUKUKA UYGUNLUK SORUNU

Abstract

Dijital varlıkların mirası konusu ve mobil uygulamalar aracılığıyla kişisel verilerin işlenmesi hususu özellikle pandemi dönemindeki uygulamalar nedeniyle endişeleri artırmıştır. Kamu sağlığının korunmasındaki üstün yarar gereği yaygınlaşan hassas kişisel veri kategorisi içinde yer alan sağlık verilerinin işlenmesi güncel tartışmalar arasında yer almaktadır. Ancak bu verilerin, büyük veri analizi ile pazarlanarak üçüncü taraflara aktarılması ve bu eylemlerden elde edilen kazanca yönelik hukuki tartışmalar yok denecek kadar azdır. Bu minvalde; bu çalışmada iPhone üreticisi Apple’ın iOS 15.2 güncellemesi ile gündeme gelen büyük veri analizi, büyük veri analisti şirketlerin kişisel sağlık verilerini analiz etmesi, büyük ver analizi kullanılarak geliştirilen uygulamaların kişilik haklarına yönelik riskleri ve bu uygulamaların KVKK ve TMK 23, 24, 25. maddeleri bağlamında hukuka aykırılık oluşturup oluşturmadığı tartışılacaktır. Çalışmanın amacı, vasi atama bildirimi örneği üzerinden büyük verinin hukuken değerlendirmesini yaparak toplumda büyük veri ve kişisel verilere dair duyarlılık uyandırmaktır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle büyük veri tanımlanmış, ardından kişisel verilerin büyük veri kapsamında nasıl kullanıldığı tartışılmıştır. Özellikle hassas veri kategorisinde yer alan sağlık verilerinin işlenme şartları değerlendirilmiş ve büyük veri analizinde açık rıza olmaksızın nasıl sağlık verilerinin işlenebildiği detaylı şekilde analiz edilmiştir. Sonuç olarak sağlık verilerinin anonimleştirilerek büyük veri analizinde kullanımının şirketlere kazanç sağlarken diğer taraftan kişilerin özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması hakkını ihlal etme riski taşıdığı ortaya konmuştur.