Pankreatik psödokistlerde tanısal yöntemlerin performansı

Abstract

Giriş ve Amaç: Pankreas kistik lezyonlarının tedavisini yönetmek çoğu zaman klinisyen için zordur. Bu nedenle ayırıcı tanı yapılması için öykü, klinik, laboratuvar, radyolojik görüntüleme, endoskopik ultrasonografi, endoskopik ultrasonografi - ince iğne aspirasyon biyopsisi ile alınan kist sıvı analizi ve sitopatoloji verilerinin değerlendirilmesi önemlidir. Endoskopik ultrasonografi ile saptanan pankreatik psödokistlerin yönetiminde görüntüleme yöntemlerinin performansını ve endoskopik ultrasonografi eşliğinde endoskopik drenaj işlemi yaptığımız hastaların klinik özelliklerini çalışmamızda inceledik. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda Temmuz 2009-Ocak 2018 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji Kliniği Endoskopi Ünitesinde pankreas kisti nedeniyle endoskopik ultrasonografi yapılan 18 yaş üstü hastalar retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Endoskopik ultrasonografi ve/veya endoskopik ultrasonografi - ince iğne aspirasyon biyopsisi değerlendirilmesi sonucu Atlanta klasifikasyonuna göre pankreatik psödokist tanısı alan 102 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların demografik verileri, klinik özellikleri, laboratuvar verileri, radyolojik/endoskopik ultrasonografi görüntü raporları ve patolojik inceleme sonuçları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Radyolojik açıdan pankreas kistlerini, psödokist olarak ayırma yüzdesi bilgisayarlı tomografi için %58.3, magnetik rezonans için %70.5, endoskopik ultrasonografi için %84.3, endoskopik ultrasonografi + ince iğne aspirasyon biyopsisi için ise %100 olarak saptanmıştır. Tanısal performans olarak bilgisayarlı tomografi %47.5, magnetik rezonans %63.1, endoskopik ultrasonografi %78.4, endoskopik ultrasonografi + ince iğne aspirasyon biyopsisi %95 olarak saptanmıştır. Pankreatik psödokist tanılı 102 hastadan, 36’sına drenaj işlemi uygulanmıştır. Drenaj işlemi uygulanan 36 hastanın, 35’inde tam rezolüsyon, 1 hastada kısmi rezolüsyon sağlanmıştır. Drenaj işlemi uygulanan ve uygulanmayan hastalar arasında yaş, cinsiyet, kistin lokalizasyonu, serum C reaktif protein, serum amilaz, kist amilaz, kist karsinoembriyonik antijeni, kist karbonhidrat antijen 19-9 düzeyleri kıyaslandığında anlamlı farklılık elde edilememiştir. Sonuç: Pankreatik psödokistlerin tanısında ve izleminde bilgisayarlı tomografi ve magnetik rezonansa kıyasla endoskopik ultrasonografi ve endoskopik ultrasonografi - ince iğne aspirasyon biyopsisi daha yüksek tanısal duyarlılığa sahiptir. Buna rağmen %15’e varan oranda endoskopik ultrasonografi ve endoskopik ultrasonografi - ince iğne aspirasyon biyopsisi neoplastik/benign kist ayrımını yapmada yeterli olamamaktadır. Günümüzde pankreatik psödokistlerde endoskopik drenaj zamanlaması ile ilgili bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bizim uyguladığımız endoskopik ultrasonografi eşliğinde drenaj işlemlerindeki yüksek başarı ve düşük komplikasyon oranları bize hastaların büyük bir kısmı için bu yöntemin uygun olduğunu ve kabul edilebilir oranda risk taşıdığını göstermektedir