Koalisyon ve Tek Parti Hükümetlerinin Sürdürülebilir Siyaset Açısından Karşılaştırılması: 1950-2015 Arası Parti ve Seçim Sistemleri Etkileşimi

Abstract

Türk siyasal hayatı her ne kadar sürekli istikrarsızlıklar ve ekonomik dalgalanmalar ile anılsa da kısa sayılabilecek bir süre içerisinde oldukça fazla tecrübe kazanmış olduğu değerlendirilmiştir. Birçok parti ve seçim sistemlerinin denendiği, tek parti hükümeti ve koalisyon hükümeti dönemlerinin birden fazla örneği ile zenginleşmiş bir siyasal hayata sahip olmak aslında ülke menfaatleri açısından oldukça değerlidir. Ancak baskı gruplarının çeşitli müdahalelerine şahit olunmasının ve neredeyse her on yılda bir askeri darbe veya müdahalelerin gerçekleşmesinin demokrasinin siyasal zeminde gelişmesini engellemesine ve yukarıda bahsedilen zenginliğin karşılığının tam olarak alınamamasına neden olduğu söylenebilir. Türkiye’de çok partili hayatın 1950’den itibaren başladığını ifade etmek yanlış olmaz. Bu kapsamda yaklaşık yetmiş yıllık bir tecrübenin gerek yazılan tezlerde gerekse bilimsel makalelerde hak ettiği kadar yer almadığı tespit edilmiştir. Bu maksatla kaleme alınan bu çalışmada 1950-2015 yılları arasındaki seçimler ele alınmış olup kurulan tek parti ve koalisyon hükümetlerinin siyasi ve ekonomik istikrarı incelenmiştir. Elde edilen sonuçlardan sürdürülebilir siyaset konusunda bir analiz yapılmaya çalışılmıştır. Bu anlamda çalışmada; büyüme, enflasyon, işsizlik gibi istikrar temelli ekonomi tanımlamalarının yanında demokrasi, katılım kültürü, çoğulculuk ve siyaset ahlâkı üzerinden sürdürülebilirliğin önemi ortaya koymaya çalışılmıştır.