Orta Gelir Tuzağındaki Ülkelerde Finansal İstikrarın Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Dinamik Panel Veri Analizi

Abstract

Finansal istikrarsızlık; belirsizlikleri artırarak, tüketim, tasarruf ve yatırım kararlarını bozarak bir ülkenin uzun vadeli ekonomik büyümesini olumsuz etkileyebilir ve ekonomik krizlere yol açabilir. Bu nedenle orta gelir tuzağından çıkmayı hedefleyen ülkelerin sürdürülebilir ekonomik büyüme stratejisi için finansal istikrar kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, orta gelir tuzağına yakalanmış görünen 32 ülkede, 1990-2019 dönemi için finansal istikrarın ekonomik büyüme üzerindeki etkisini araştırmaktır. Finansal istikrar göstergeleri, banka Z skorları ve tahsili gecikmiş banka kredilerinin toplam brüt kredilere oranı göstergesi ile ölçülmüştür. Çalışmada, dinamik panel veri analizi için sistem GMM tahmin yöntemi tercih edilmiştir. Ampirik bulguların sonuçları şöyledir: 1) Banka Z skorundaki artışın ekonomik büyümeye olan etkisi pozitif ve anlamlıdır. 2) Tahsili gecikmiş banka kredilerinin toplam brüt kredilere oranındaki bir düşüşün ekonomik büyüme üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlıdır. 3) Kontrol değişkenler olarak modele dahil edilen; ticari dış açıklık, doğrudan yabancı yatırımlar ve eğitimin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği görülmektedir. 4) Ülkeye özgü finansal krizlerin ekonomik büyümeye olan etkisini yakalayabilmek için kullanılan finansal kriz kuklasının, ekonomik büyümeye etkisi ise negatiftir. Merkez bankaları ve hükümetler, ekonomik büyümeyi hızlandırabilecek bankacılık sistemlerinin istikrarını güçlendirmeye yönelik düzenlemeleri hayata geçirmeli, finansal istikrar ve ekonomik büyüme arasındaki bağlantıyı geliştirmek için elverişli finansal ortamları teşvik etmelidir. Bu çalışma, orta gelir tuzağında olan ülkeler için finansal istikrar kanalıyla ekonomik büyümeyi hızlandırmak konusunda genel bir çerçeve sunmaktadır.