Esnek Çalışma’nın Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımına Etkileri

Abstract

Küreselleşme süreciyle birlikte hız kazanan teknolojik ve ekonomik gelişmeler üretim tekniğini, üretim yerini, iş yapma biçimlerini, işyeri büyüklüğü etkilemektedir. Tüm bu gelişmeler neticesinde ortaya çıkan esneklik yaklaşımı işgücü piyasasında yapısal değişikliklere neden olmaktadır. İşgücü piyasalarında meydana gelen dönüşümün bir sonucu olarak ortaya çıkan esnek çalışma, kadınların çalışma hayatında karşılaştığı engelleri aşmasında ve iş-aile yaşamının uyumlaştırılmasında bir çıkış kapısı olarak değerlendirilmektedir. Ülkeden ülkeye farklılık göstermekle birlikte, esnek çalışma uygulamalarını kadınlar erkeklere oranla nispeten daha çok tercih etmektedirler. 2022 yılında OECD ortalaması bakımından geçici çalışan kadınların oranı (%12,5) geçici çalışan erkeklerin oranından (%10,5), kadın kısmi süreli istihdam oranı (%24) ise erkek kısmi süreli istihdam oranından (%9,6) fazladır. Esnek çalışmanın kadınlar için tam günlü iş bulamamaya karşın işsiz kalmama, ailevi sorumluluklarını yerine getirebilme serbestliği sağladığı için iş-yaşam dengesini kurabilme ve artan ekonomik koşullar karşısında aile bütçesine katkı sağlama avantajı tanısa da iş güvencesinden yoksunluk, düşük ücretle istihdam edilme ve koruyucu mevzuattan yararlanamama gibi dezavantajları da bulunmaktadır. Bu kapsamda standart istihdam biçimlerinde olduğu gibi esnek çalışma uygulamalarında da koruyucu yasal mevzuatlara ihtiyaç bulunmaktadır.