ULUSLARARSI HUKUK ÇERÇEVESİNDE İSRAİL-FİLİSTİN ÇATIŞMASI: DEVLET DIŞI AKTÖRLER VE MEŞRU MÜDAFAA

Abstract

İsrail ve Filistin arasında süregelen çatışma, devletlik statüsü, egemenlik, insan hakları, güvenlik ve uluslararası hukuk gibi konuların iç içe geçtiği karmaşık ve uzun yıllardır devam eden bir sorundur. 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail topraklarına düzenlediği sürpriz saldırı ve ardından İsrail’in Gazze topraklarına yönelik başlattığı operasyon birçok tartışmayı meydana getirmiştir. Bu çalışmada İsrail'in Gazze’ye karşı yürüttüğü silahlı saldırılar Birleşmiş Milletler Şartının (BMŞ)2(4) ve 51. maddelerine odaklanarak eleştirel bir şekilde uluslararası hukuka uygunluğu değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin yapılabilmesi için öncelikle Filistin’in devletlik statüsü Montevideo Sözleşmesi kapsamında değerlendirilmiş ve Filistin’in tüm devlet olma şartlarını yerine getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ardından Hamas’ın devlet içindeki rolü incelenmiş Hamas ve Filistin devleti arasında organik bir bağ olmadığı ortaya koyulmuştur. Tüm bu bilgiler ışığında İsrail’in 51. Madde kapsamında meşru müdafaa hakkının olduğu fakat bu hakkın kullanımı sırasında gerçekleştirdiği eylemler dolayısıyla meşru müdafaa hakkının meşruiyeti sorgulanabilir hale gelmiştir.