İnsan Hakları Açısından Çocuk Suçluluğu Üzerine Nitel Bir Araştırma

Abstract

Küresel boyutta bir sorun olan çocuk suçluluğu, ülkemizde de sosyal bir sorun olarak yer almaktadır ve topyekûn mücadele edilmesi gereken konuların başında gelmektedir. Zira çocuklar suça sürüklendiğinde başta sağlıklı, güvenli ve ahlaklı bir çevrede büyüme hakları; suça karışma sonrası ceza aldıklarında ise özgürce yaşama haklarına kadar birçok hakları ihlal edilmektedir. Bu hak ihlallerini çocukların eğitim haklarının, gelişme haklarının, korunma haklarının ve katılma haklarının da ihlal edilmesi takip etmektedir. Bu çalışma ile Türkiye’ de çocuk suçluluğu konusunda durum tespiti yapmak ve elde edilen bulguları yorumlayarak sorunları belirlemek ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri sunmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda arşiv taraması yapılarak çocuk suçluluğuna dair örnek olaylar gazete haberlerinden derlenip içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda çocuğu suça iten nedenler arasından çevresel nedenler başlığı altında yer alan aile faktörü kaynaklı suça sürüklenmenin en önemli itici neden olduğu görülmüştür. İnsan hakları bağlamında çocuk suçluluğunun değerlendirildiği çalışmada ailenin ve devletin çocuk suçluluğunun önlenmesinde rol alan en önemli aktörler olduğu sonucuna varılmıştır. Devlet-aile işbirliği temelinde yükselebilecek bazı ülkelerdeki çocuk suçluluğu ile ilgili uygulamalara yer verilerek suça sürüklenmelerin önlenmesine dair önerilerde bulunulmuştur.