Affiliation:
1. JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ
Abstract
Günümüzde artık adli olayların aydınlatılmasını ve failin tespit edilmesinde Adli Bilimlerin önemi her geçen gün artmaktadır. Adli olaylarda olay yerinden delil arama nedeni şüphelinin kimliğine ulaşmaktır. Bunuda en iyi DNA molekülü yardımıyla gerçekleştirilebilir. Peki eldeki mevcut şüpheli DNA’sı ve veri tabanındaki DNA profilleri ile eşleşmediğinde ne yapılabilir. Muhtemelen adli olayla ilgili başkaca delil yoksa soruşturmada ilerleme sağlamak mümkün olmayacak ve olay faili meçhul kalacaktır.
Ancak son yıllarda kullanılmaya başlanılan adli DNA Fenotiplemesi, olay yerinde elde edilen biyolojik numunelerden veya kimliği tespit edilemeyen ölmüş veya öldürülmüş tanınmayacak haldeki cesetlerin fiziksel özelliklerini tahmin etmektir. Bu yöntem adli makamlar nezdinde henüz delil niteliği kazanmasa da büyük ölçüde genetik materyalin adli kullanım sonucunda bazı olaylarda başarı sağlayacağına işaret etmektedir. DNA fenotiplemesinin temel prensibi kimlik tespiti için DNA'dan yüz şeklinin tahmin edilmesi işlemidir. Referans olarak alınan donörün fiziksel özelliklerini, vericinin biyocografik soyunu tahmin ederek ortak genetik atalarının tanımlaması yapılabilmektir. Buradan yola çıkarak yüz şeklinin ve fiziksel özelliklerinin tahmin edilmesi amaçlanmaktadır. Ortaya çıkartılan yüz şeklinden (resminden) şüpheli kişiyi tespit etmek ve daha sonra DNA profilinin karşılaştırması yapılarak olay yeri ile bağlantısı ortaya çıkarılması işlemi yapılabilmektedir.
Publisher
Uluslararasi Beseri ve Sosyal Bilimler Inceleme Dergisi
Reference17 articles.
1. AA (2017) E.T. 05.03.2021 https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/kimliksiz-cesetlerin-yakinlari-araniyor-/720653
2. Association of Chief Police Officers (2005) (England & Wales). The DNA good practice manual. London: ACPO, 2005:5.
3. Ballantyne, K. N., Poy, A. L., & van Oorschot, R. A. (2013). Environmental DNA monitoring: beware of the transition to more sensitive typing methodologies. Australian Journal of Forensic Sciences, 45(3), 323-340.
4. Bond, J. W. (2007). Value of DNA evidence in detecting crime. Journal of Forensic Sciences, 52(1), 128-136.
5. Claes, P., Liberton, DK, Daniels, K., Rosana, KM, Quillen, EE, Pearson, LN, ... & Shriver, MD (2014). DNA'dan 3D yüz şeklinin modellenmesi. PLoS Genet , 10 (3), e1004224.