Suça Sürüklenen Çocuklar ile İkamet Yeri, Suç Yeri ve Suç Türü İlişkisi: İstanbul Adliyesi 2. Çocuk Mahkemesi Örneklemi

Abstract

Amaç: Çocukların suça sürüklenmesinde çevresel nedenlerin, bireysel nedenlerden daha ön planda olmasına bağlı olarak çocukların suça sürüklenmesiyle ilgili yapılan çalışmalarda mekân araştırmaları önem kazanmıştır. Bu çalışmada suça sürüklenmenin yoğun olduğu yerleşim birimlerini tespit etmek, bu mahallelerde hangi suç tipine daha çok yönelim olduğunu ve çocukların yaşadığı yer ile suça sürüklendiği yer arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu çalışmadan elde edilecek bulgular ile suça sürüklenmenin yoğun olarak yaşandığı mahallelerde yapılması gereken önleme çalışmalarına ışık tutmak hedeflenmektedir. Gereç ve Yöntemler: İstanbul Adliyesi’nde görev yapan yedi çocuk mahkemesinden biri olan 2. Çocuk Mahkemesi’nde 2015 yılında sonuçlandırılmış 520 gerekçeli karardan ulaşılan 668 suça sürüklenen çocuk incelenmiştir. Verilerin frekans ve yüzdelik dağılımının tespiti için betimleyici analiz, kategorik değişkenlerin birbiriyle ilişkisini değerlendirmek için ki kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Olguların %90’ı erkek olup, %76.5’i, 15–18 yaş aralığındadır. Suç türlerinin dağılımına bakıldığında mala karşı suçların (%62) daha yoğunluklu olduğu görülmektedir. Suç yeri dağılımına bakıldığında, Fatih (%27.5), Şişli (%19.3) ve Beyoğlu (%15.3) ilçelerinin önde geldiği belirlenmiştir. Suça sürüklenen çocukların ikamet ettikleri ilçeler sıralamasında da Fatih ilçesinin (%19) ilk sırada yer aldığı, ardından Beyoğlu (%13.5), Kâğıthane (%11.4) ve Eyüp (%9.7) ilçelerinin geldiği saptanmıştır. Mahalle bazında inceleme yapıldığında, Beyoğlu İlçesine bağlı İstiklal Mahallesi birinci sırada gelmektedir. Yapılan ki kare analizlerinde suç türü ile suç yerinin, ikamet yeri ile suç yerinin, ikamet yeri ile suç türünün istatistiksel olarak anlamlı şekilde birbirinden farklılaştığı görülmüştür. Sonuç: Çalışmada suç yeri, suç türü ve ikamet yerinin beraber değerlendirilmesi sonucu İstanbul Adliyesi yargı çevresinde yer alan Fatih İlçesinin her suç türü için çocukların hem ikamet ettikleri hem de suça sürüklendikleri yer olarak en ön sırada yer aldığı görülmektedir. Yaşanılan mahalle düzeyinde incelendiğinde bazı mahallelerde bilhassa tek bir suç türünün ön plana çıktığı tespit edilmiştir.