Author:
Məmmədova Leyla,Məhərrəmova Reyhan
Abstract
İşdə 2016-2023 illər intervalında günlərin aylar şəklində ortalamasının zaman parçasını əhatə edən LARİ-AZN kurs dəyişmələrinin 90 sayda aylıq ortalamanın müşahidələri əsasında formalaşan zaman sıralarının davranışı zamandan asılı harmonik analiz metodu, Furye sırası yanaşması ilə orta kvadratik uzaqlaşma və approksimasiyanın orta xətası göstəricilərinə nəzərən ən adekvat modelin qurulması və məzənnənin dinamikasının öyrənilməsi məsələsi modelləşdirmənin komputer texnologiyası ilə tədqiq edilmişdir. MS EXCEL cədvəl redaktorunun harmonik analiz metodlarından istifadə etməklə harmonik rəqslər ayrılmış, bütün mümkün tezliklərə uyğun sinus və cosinus tipli faktor dəyişənlərinin əmsallarının statistik qiymətləndirilmələri hesablanmış, düz xətt trendli harmonik rəqsli modellər qurularaq məzənnənin dinamik proqnozu verilmişdir. Qurulmuş modellərin identifikasiyası, parametrlərin qiymətləndirilməsi, adekvatlığın yoxlanılması üçün zəruri statistik prosedurlar yerinə yetirilmişdir.
Publisher
Scientific Publishing Center InterConf
Reference10 articles.
1. Orudzhev, E., & Mammadova, L. (2020). Prediction of EUR/AZN exchange rate dynamics on the basis of spectral characterıstıcs. Journal of International Studies, 13(2), 242-258. doi:10.14254/2071-8330.2020/13-2/17
2. Mamedova L.M. On the Combination of Harmonics and Polynoms in Econometric Modeling of RUB/AZN Exchange Rate. Statistics and Economics. 2022;19(5):48-58. (In Russ.) https://doi.org/10.21686/2500-3925-2022-5-48-58
3. Orucov, E. (2018). Ekonometrika (p. 384). Bakı
4. К.Греджер., П.Хатанака. Спектральный анализ и его приложения. М.: Статистика, 1972, 314 с.
5. Булатов В.Н, Тимонов Е.С, Даминов Д.А. Спектральный анализ цифровых сигналов с неравномерной дискретизацией, Вестник Огун № 6, 2006, 190 səh