Language policy in the republic of uzbekistan in the period of independence-Reference-Cited by-同舟云学术

Language policy in the republic of uzbekistan in the period of independence

Published:2023-12-20 Issue:2 Volume:7 Page:179-188
ISSN:2587-1293
Container-title:Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD)
language:
Short-container-title:

Author:

İBRAHİMOV Elçin¹^ORCID

Affiliation:

1. Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Nesimi Dilbilimi Enstütüsü Türk Dilleri Bölümüm Müdürü

Abstract

Dil siyasəti dövlətlərin dil və milli kimliyi formalaşdırmaq, gücləndirmək və inkişaf etdirmək məqsədilə gerçəkləşdirdiyi dilplanlaşdırma fəaliyyətinin nəticəsi kimi meydana çıxmışdır. Dil siyasəti dövlətçilik siyasəti olaraq millətlərarası ünsiyyəti təmin edən effektiv vasitə kimi qiymətləndirilə bilər. Dil siyasəti hər dövlətdə və cəmiyyətdə fərqli şəkildə həyata keçirilir. Bu fərqli şəkildə həyata keçirilmənin əsas səbəbi hər dövlətin fərqli etnik quruluşa sahib olmasıdır. Özbəkistanda dil siyasətinin digər Mərkəzi Asiya ölkələri ilə müqayisədə daha nikbin inkişaf etdiyini söyləyə bilərik. Özbəkistan Prezidenti Ş. Mirziyoyevin 21 oktyabr 2019-cu ildə “Özbək dilinin dövlət dili kimi nüfuzunu və mövqeyini gücləndirmək barədə” tədbirlər planı haqqında fərmanı özbək dilinə dövlət tərəfindən verilən dəyərin göstəricisidir. Fərmanda dövlət dilinin qorunmasına, inkişaf etdirilməsinə və bu tədbirlər planından irəli gələn işlərin görülməsinə nəzarətin dövlət tərəfindən həyata keçirilməsi qeyd olunur. Bu gün Özbəkistanda qarışıq bir əlifbadan istifadə olunur. 1993, 1995 və 2001-ci illərdəki əlifba dəyişiklikləri digər türk dilləri ilə yaxınlaşma baxımından uğursuz cəhdlərdir. Ancaq dövlətin 2019-cu ildə qəbul etdiyi Tədbirlər planında keçmişdə latın əlifbasına keçiddə baş verən xətaların yenidən təkrarlanmaması üçün əlavə tədbirlərin görülməsi xüsusi qeyd olunmuşdur. Bu yazımızda Özbəkistanda müstəqillik dövründə həyata keçirilən dil siyasətindən bəhs edəcəyik.

Publisher

Uluslararasi Turk Lehce Arastirmalari Dergisi

Subject

Industrial and Manufacturing Engineering,Polymers and Plastics,Business and International Management

Reference22 articles.

1. Abdieva, R. (2017). Bağımsızlıklarını Kazandıktan Sonra Türk Cumhuriyetlerinin Dil Politikaları ve Türkiye ile Ortak Dil ve Ortak Alfabe Çalışmaları, Uluslarası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi, S. 2, s. 46.

2. Buran, A., Alkaya E. (2013). Çağdaş Türk Lehçeleri. Ankara: Akçağ Yayınları.

3. Eltazarov, J. (2017). O’zbekistanda 20-Asrda Amalga Oshirilgan Yazuv va İmlo İslohotlari Tarixindan (Sotsionlingvistik Tahlil), Samarqand: Samdu Nashri.

4. Garibova, J. (2012). Sovyet Sonrası Dönemde Türk Dilli Halklar - Dil Sorunu ve Yeniden Biçimlenen Kimlikler, Türk Dilli Halklar – Türkiye ile İlişkiler, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.

5. Gökdağ, B. A. (2022). Bağımsızlığın 30. yılında Özbekistan’da Dil Uygulamaları, Prof. Dr. Mehman Musaoğlu Armağanı, Ankara: Bengü Yayınları.