ENFLAMATUAR BAĞIRSAK HASTALIĞI VE TIBBİ BİTKİLER: GÜNCEL BİR GÖZDEN GEÇİRME

Abstract

Amaç: Enflamatuar bağırsak hastalığı (EBH), ülserasyon, kanama, sıvı ve elektrolit kaybı ile karakterize, atak ve remisyon dönemlerinden oluşan gastrointestinal sistemin (GİS) kronik enflamasyonudur. Ülseratif kolit ve Chron, etiyolojisi ve patogenezi tam olarak belli olmayan EBH’nin majör klinik formlarıdır. Son yıllarda ülkemizde ve dünyada insidansı ve prevalansı gittikçe artan EBH, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bu durum hastalığın tedavisini daha da önemli hale getirmektedir. Fakat bu tedavi yöntemleri hastalığın remisyon süresinin uzatılması ve progresyonunun önlenmesi için yetersiz kalabilmektedir. Bu nedenle hastalar esas tedavilerine ek olarak farklı tamamlayıcı tedavi arayışlarına yönelmektedir. Bu yöntemler arasında hastaların en sık başvurduğu tamamlayıcı tedavi, bitkisel ürünlerdir. Sonuç ve Tartışma: Bitkisel ürünlerin kullanımı, hastalık üzerinde olumlu etkiler yapabildiği gibi olumsuz etkilere de yol açabilmektedir. Bu nedenle belli standartlara sahip ürünlerin uygun hastalıkta, uygun formda, uygun dozda ve hekim/eczacı kontrolünde kullanılması gerekmektedir. Literatürdeki çalışmalar değerlendirildiğinde; enflamatuar bağırsak hastalıklarında kullanılan tıbbi bitkilerin fazlalığına rağmen birçoğunun potansiyel etki mekanizmasının ve olumlu/olumsuz etkilerinin tam olarak ortaya konmadığı görülmektedir. Bu bitkilerin yanlış ve bilinçsizce kullanımı hastalığın seyrinin kötüleşmesine yol açabileceğinden enflamatuar bağırsak hastalıklarında kullanılan tıbbi bitkilerle ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.