TABLET DOZAJ FORMLARININ TASARIMINDA VE GELİŞTİRİLMESİNDE ÜÇ-BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİSİ

Abstract

Amaç: Eklemeli üretim olarak da bilinen üç boyutlu (3B) baskı, mühendislik, mimarlık ve uzay bilimleri gibi çeşitli endüstriyel alanlarda devrim yaratmıştır. Son yıllarda eczacılık alanında da umut vadeden bir teknoloji olarak 3B baskı, kişiselleştirilmiş katı dozaj formları, implantlar ve tıbbi cihazları yüksek hassasiyet ve doğrulukla üretmek için avantajlı bir yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu teknoloji, geleneksel farmasötik üretim proseslerinin bazı sınırlamalarının üstesinden gelme potansiyeline sahiptir ve gelişmiş dozaj formu tasarımı, artan hasta uyuncu ve azaltılmış üretim maliyetleri gibi avantajlar sunmaktadır. Bu derleme kapsamında 3B baskılama ile tablet üretim yöntemleri incelenmiştir. Sonuç ve Tartışma: Dozaj formlarının uygulanmasına yönelik farklı yollar arasında oral yol, hasta uyuncu açısından en çok tercih edilen veriliş yoludur. Oral yolla veriliş için tabletlerin üretimi, işlenmesi ve depolanması diğer dozaj formlarına göre daha kolay ve ekonomiktir. 3B baskı, farklı geometrik şekillerde ve farklı etkin madde salım profillerine sahip tabletlerin formülasyonu ve üretimine imkân sağlamaktadır. Bu baskılama teknolojisi temel olarak aynı baskı aşamalardan oluşsa da kendi içinde oldukça çeşitlenmiş ve Amerikan Test ve Malzemeler Derneği tarafından yedi farklı yönteme ayrılmıştır. Bu çeşitli yöntemler arasında tablet üretiminde oldukça başarı sağlayan eriyik birikim modelleme yöntemi pek çok çalışmaya konu olmuştur. Bununla birlikte tüm 3B baskılama yöntemleri ile tabletler ve kapletler üretilebilmektedir. Ancak kişiselleştirilmiş ilaçlar için kalite ve emniyeti gösterecek belirlenmiş bir çerçeve bulunmamaktadır ve de 3B teknolojinin sahte ilaç, yasal olmayan ilaçların yaygınlaşması ve yanlış etiketleme gibi riskleri de olabilecektir. 3B üretim için iyi imalat uygulamalarının (GMP) benimsenmesi, standart işlem prosedürlerinin oluşturulması, tüm üretim hattında ve sonrasında bitmiş üründe kalite kontrolün (örneğin tabletlerde içerik tektürlülüğü, kütle tektürlülüğü, çözünme testi) yürütülmesi gereklidir.