Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyet Özelinde Sosyal Medya Okuryazarlığı Yoksunluğu Üzerine Bir Literatür Taraması

Abstract

İletişim biçimlerinin değişmesi toplumsal sorunların görünür kılınmasını sağlamıştır. Fakat yapının teknik özelliklerinden beslenerek bazı tehlikeli toplumsal olayların yaşanmasına da neden olmuş, siber zorbalık ve siber mağduriyet olguları ortaya çıkmıştır. Platformların, kullanımın küresel olarak tüm dünyada hızla kabul edilmesine karşın zararlarına yönelik bilgilendirme süreci yavaş ilerlemiştir. Sosyal ağların kullanımına yönelik araştırmalar arttıkça platformların, kişileri çeşitli açılardan etkileyebilecek potansiyelde olduğu görülmüştür. Özellikle güncel araştırmalarda platformların kişiler üzerindeki psikososyal olumsuz etkilerine dair güçlü yargılar yer almaktadır. Platform, kullanımının kişilerde olumsuz etkiler oluşturmasını önlemek, ağlarının bilinçli ve eleştirel şekilde kullanılmasını sağlamak için sosyal medya okuryazarlığı koruyucu bir politika olarak geliştirilmiştir. Bu araştırma, kavramın neleri içerdiğini, hangi eksikliklerden dolayı ortaya çıktığını, sonuçlarının ne olabileceğini incelemek üzere siber zorbalık ve siber mağduriyet özelinde nitel araştırma türlerinden dokümantasyon analizi ile kurgulanmıştır. Araştırmada, sosyal medya okuryazarlığının kavramsal çerçevesinin henüz tam olarak çizilemediği, ülkelerin koruyucu önlemler almada geç kaldığı, mevcut ağ kullanım politikalarının yeterli olmadığına yönelik bilgiler elde edilmiştir. Çalışmada, idari denetimlerin artırılması, kişilerin zorbalık ve mağduriyet türlerine karşın bilgilendirilmesi, ağların kişilerin sosyokültürel özelliklerini geliştirecek şekilde faydacı yaklaşımda kullandırılmaya özendirilmesi önerilmiştir. Son olarak gelecekte yapılabilecek araştırmalarda, literatürdeki eksikliği gidermek amacıyla sosyal ağ zorbalığı ve sosyal ağ mağduriyetinin incelenmesi tavsiye edilmiştir.