Dört Büyük Futbol Kulübünün Korona Salgını Sonrası Dönemindeki Gelir Analizi ve Avrupa Kulüpleri ile Karşılaştırılması

Abstract

Günümüz spor dünyasının en popüler ve ilgi çeken branşı olarak nitelendirebileceğimiz futbol özellikle 2000’li yılların başından bu zamana kadar ciddi büyüklükte bir endüstri niteliği kazanmıştır. Kulüpler sportif başarılar kazanmak için sadece saha içinde değil aynı zamanda piyasa koşullarında da birbirleri ile rekabet halindedir. Toplam hasılatlarını arttırarak rekabet üstünlüğü sağlamak isteyen kulüplerin ana gelir kalemlerini Yayın Gelirleri, Maç Günü Gelirleri ve Ticari Gelirlerin oluşturduğu görülmektedir. Bu çalışmada Pandemi gibi son yüzyılın sosyal, ekonomik ve küresel anlamda en büyük krizinin yaşandığı dönemde, ülkemizin dört büyükleri olarak adlandırılan (Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar A.Ş., Fenerbahçe Futbol A.Ş., Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş., Trabzonspor Sportif Yatırım ve Futbol İşletmeciliği A.Ş.) spor kulüplerinin son beş yıla ait hasılat yapıları ve gelir çeşitleri incelenmiş ve Trend anailzi ile analiz edilmiştir. Bu bağlamda ortaya çıkan sonuçlar Deloitte Para Ligi 2024 raporunda yer alan Avrupa’da en yüksek gelire sahip olan 20 kulübün ortalama değerleri ile kıyaslanmıştır. Sonuç olarak Kulüplerin pandemi dönemi ile beraber toplam hasılatlarının, ticari gelirlerinin ve yayın gelirlerinin önemli ölçüde azaldığı, post-pandemi dönemi olarak adlandırabileceğimiz 2023 yılında yalnızca maç günü gelirlerinde pandemi öncesi dönemdeki seviyeyi yakalayabildikleri görülmüştür. Artan döviz kuru ile beraber özellikle yayın gelirlerinde yaşanan ciddi anlamdaki düşüşün kulüplerin toplam hasılatlarını da etkileyen önemli bir husus olduğu belirlenmiştir. Benzer dönemde 20 Avrupa kulübünün ortalama gelirlerinde çok büyük dalgalanmalar görülmediği tespit edilmiş ve bu kulüplerin düşen maç günü gelirlerini yayın gelirleri ve ticari gelirler ile telafi ettikleri görülmüştür. 2023 yılında ise Pandeminin etkilerinden tamamıyla kurtuldukları, 2019 yılı toplam hasılatlarının üzerlerine çıktıkları ortaya konmuştur.