Affiliation:
1. ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Hititler kendilerini “bin tanrılı halk” olarak tanımlayarak dinin hayatlarındaki yeri ve önemine dair oldukça samimi bir bilgi vermişlerdir. Elbette ki tanrı sayıları net olarak bin değildir belki ama bu tanımı doğrulayacak kadar da çok tanrıya inanmaktadırlar. Hititlere göre tanrı ve insan arasındaki ilişki “efendi-köle” ilişkisine benzetilmekte, Hitit dininin özü de “tanrıları memnun etme” anlayışına dayanmaktadır. Bu anlayış doğrultusunda tanrıların memnuniyetini elde edip onların gazabından korunabilmek için bazı kurallar çerçevesinde hayatlarını idame ettirmektedirler. Bu kurallardan bazıları bayramları eksiksiz kutlamak, tanrıların kızgınlığına sebep olabilecek davranışlardan sakınmaktı. Hititler tarafından insanlar gibi algılanan tanrıların yeme-içme, barınma ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçları da insanlar tarafından karşılanmalıdır. Hititler aynı zamanda “tanrının evi” olarak düşündükleri tapınaklar inşa etmişlerdir. Hititlerin tanrıları için inşa ettikleri tapınakların sadece dinî faaliyetlerin gerçekleştirildiği mekânlar olmadığı anlaşılmaktadır. Bu tapınaklar aynı zamanda sosyo-ekonomik bir yapılanmayı içeren kuruluşlardır. Bu çalışmada incelenmiş olan “Tapınak Görevlilerine Yönelik Direktif Metni” de tapınakların çok yönlü yapısının düzgün bir şekilde işleyebilmesi için görevlilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu direktiflerde, tanrıya karşı yapılacak hizmetlerin ihmal edilmemesi önemli bir yer tutar. Aynı zamanda tanrının hayvanlarının, tarlalarının ve ona ait olan eşyaların kullanılması veya suistimali kaçınılması gereken durumlar olarak ifade edilmiştir. Aksi taktirde bu uyarılara uymamanın neticesi tanrının gazabına uğramaktır. Hem tanrıya yapılacak hizmetlerin eksiksiz yerine getirilmesi hem de tapınağın işlevselliğinin korunması ve güvenliğinin sağlanması direktifte yer alan önemli başlıklardır.
Publisher
Ankara Haci Bayram Veli University
Reference32 articles.
1. AKDOĞAN, R. (2020). “HİTİTÇE YENİ BAYRAM METİNLERİ (Bo 3701, Bo 3968)”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.29, (4), 223-242.
2. ALP, S. (2011). Hitit Çağında Anadolu. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
3. ALPARSLAN, M. (2007). II. Murşili ve Dönemi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
4. BECKMAN, G. (1999). “The Tongue is a Bridge: Communication between Humans and Gods in Hittite Anatolia.” Archiv Orientalní 67, 519-34.
5. BECKMAN, G. (2013). “Hittite Religion”, The Cambridge History of Religions in the Ancient World, Cambridge University Press. 84-101.