Wpływ pandemii COVID-19 na zmiany podejścia do zarządzania miastami historycznymi na przykładzie Florencji

Abstract

Miasta historyczne zyskały w ostatnich latach na atrakcyjności w oczach turystów dzięki modzie na krótkie podróże miejskie (tzw. city breaks) i dostrzeżenie uroków korzystania z przestrzeni historycznych dzielnic. Wzrost liczby turystów w historycznych przestrzeniach miast przyniósł zarówno pozytywne skutki (np. korzyści ekonomiczne, przyśpieszenie procesów rewitalizacji), jak i negatywne (np. pogorszenie jakości życia, rosnące zatłoczenie i ceny nieruchomości mieszkalnych) dla miast i ich mieszkańców. Kryzys wywołany pandemią COVID-19 i związane z nim ograniczenia możliwości podróżowania rozpoczęły dyskusję na temat przyszłości historycznych dzielnic i zmian, jakie powinny zostać wprowadzone, aby ograniczyć niepożądane przez społeczności lokalne oddziaływanie turystyki na śródmieścia miast. Korzystając z opracowań naukowych, danych zastanych i informacji pozyskanych z wywiadów pogłębionych przeprowadzonych przez autora w 2022 r., analizie z tej perspektywy zostały poddane przemiany oraz polityka miejska wobec historycznej dzielnicy śródmiejskiej Florencji, miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. We Florencji w trakcie trwania pandemii była kontynuowana debata dotycząca pożądanych kierunków zmian w podejściu władz miasta do jego historycznego centrum, czego efektem było m.in. wypracowanie wspólnie z mieszkańcami nowego planu zarządzania obszarem UNESCO. Problemy funkcjonowania zabytkowej dzielnicy wyeksponowane przez pandemię stały się motorem napędowym do zainicjowania procesu zmian. Część proponowanych rozwiązań jest już obecna w lokalnych dokumentach miejskich i jest sukcesywnie wdrażana. Kwestią dyskusyjną pozostaje jednak skuteczność wprowadzonych przez władze lokalne instrumentów zarządzania dzielnicą śródmiejską i możliwość ich rzeczywistego wpływu na sposób funkcjonowania historycznego centrum miasta w postpandemicznych warunkach.