Affiliation:
1. Bursa Uludağ Üniversitesi
Abstract
Amaç: Günümüzde kanser; cerrahi yöntemler, kemoterapi, radyoterapi, kemik iliği, kök hücre nakli, immünoterapi, hormon ve antikor tedavisi gibi yöntemler kullanılarak tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Her yöntemin kendi içinde avantaj ve dezavantajları vardır. Kemoterapide kullanılan ilaçların meydana getirdiği yan etkilerden birisi de hastalarda el ve ayaklarda kızarıklık, şişme, kaşıntı ve hissisleşmeye neden olmasıdır. Özellikle bu yan etki sürecinde parmak izlerinin kaybolması kriminal açıdan önemli sorunlara neden olmaktadır. Bu çalışmada el ayak sendromuna neden olan kanser ilaçları incelenmiş ve etkileri açıklanmaya çalışılmıştır.
Yöntem: Farklı veri tabanları üzerinden makaleler, elektronik kitaplar, dergiler, tezler incelenmiştir.
Bulgular ve Sonuç: Çalışmada kemoterapide kullanılan ilaçlardan palmar ve plantar bölgelerde kızarıklıklara neden olan el ve ayaklarda yanma, hissislik meydana getiren ilaç etkin maddeleri tablolar halinde sunulmuştur. Bu maddeler arasında başta kapesitabin olmak üzere, kabozantinib, pazopanib, vemurafenib, aksitinib, doksorubisin, sunitinib, regorafenib, dosetaksel ve sorafenib gibi maddeler bulunmaktadır. El ayak sendromuna neden olan metabolik yol hala açıklanmamıştır.